Iedereen in Nederland heeft recht op goede zorg, dat is een mensenrecht. Door een taalbarrière is dit voor vele vluchtelingen, studenten, arbeids- en kennismigranten echter niet vanzelfsprekend.

In 2012 schafte de overheid een ruimhartige financiering van professionele tolken af. Terwijl er maar liefst 2,5 miljoen mensen in ons land leven die een andere taal als moedertaal hebben! Velen van hen zijn nu afhankelijk van een familielid of bekende die meekomt om te vertalen, wat risico’s met zich meebrengt voor de arts én voor de patiënt. Bovendien is het een aantasting van de privacy van de patiënt.

De Johannes Wier Stichting voor gezondheidszorg en mensenrechten heeft daarom een oproep gedaan aan de Kwaliteitsraad van Zorginstituut Nederland.

In de oproep wordt er voor gepleit dat patiënten, zorgverleners en verzekeraars samen verantwoordelijkheid kunnen nemen voor goede communicatie. Hiervoor moet een juridisch, ethisch en financieel verantwoord beleid uitgewerkt worden.

In ons werk met vluchtelingen zien wij hoe belangrijk het is voor mensen om in hun eigen taal met zorgverleners te kunnen spreken. Petra Wisse is coördinator van het Zorgcafé, een toegankelijke plek waar nieuwkomers (asielzoekers en statushouders) terecht kunnen met zorgvragen, verhalen of problemen. In het Zorgcafé zijn artsen, verpleegkundigen, psychologen en tolken aanwezig om voorlichting te geven over de organisatie van het zorgstelsel. De tolken zijn essentieel in het leggen van het eerste contact en in het opbouwen van vertrouwen.

Petra: “We spreken regelmatig met nieuwkomers die aangeven zich niet goed te kunnen uiten. De dokter begrijpt hen niet altijd en zij begrijpen vaak de dokter niet. Ze kunnen hun klachten niet onder woorden brengen. Vaak zit er nog een heel lang verhaal achter hun klachten, een verhaal wat toch al moeilijk is om te vertellen maar wat helemaal onmogelijk wordt als dat ook nog in een taal moet die je niet machtig bent. Het risico is dat een diagnose wordt gesteld op basis van onvolledige informatie. Diepere verhalen kunnen niet worden uitgesproken waardoor oorzaken van klachten niet duidelijk worden. Het gebrek aan goede communicatie leidt ook tot verminderd vertrouwen. Als de dokter jou behandelvoorschriften geeft zonder dat je de uitleg begrijpt, leidt dat er enerzijds toe dat je er minder vertrouwen in hebt, en anderzijds dat je de voorschriften ook niet goed opvolgt. Pas kwam iemand op het Zorgcafé die de antibiotica voor een urineweginfectie alleen nam als ze pijn in haar rug had. Met alle medische risico’s van dien. De patiënt begrijpt de uitleg van de dokter niet goed, de apotheek geeft veel instructie mee maar alles in het Nederlands. En natuurlijk gebruiken we Google Translate, maar daar komen soms zulke vreemde zinnen uit dat je daar ook niet op kunt vertrouwen.”

Daarom ondersteunt Dokters van de Wereld de oproep van harte! Jij ook? Dit kan door de petitie te ondertekenen op de DeGoedeZaak.

Begin januari wordt de oproep aangeboden aan minister Hugo de Jonge van VWS.