Zorgcafé Nijmegen Vluchtelingen kunnen in Nijmegen terecht bij het Zorgcafé van Dokters van de Wereld voor een praatje én voor medische zorg. Normaliter is het een komen en gaan van mensen in huiskamer Gezellig, pal naast de Stevenskerk in het centrum van Nijmegen. Gezellig is gevestigd in een pand samen met Vluchtelingenwerk en maatschappelijk dienstverlener Bindkracht 10. In de ruime lichte woonkamer staan banken, een paar tafels met stoelen eromheen, een tafelvoetbal- en een tafeltennistafel en vrijwel altijd wordt er gekookt in de keuken. Maar na maanden van lockdown is het rustig. Een oudere Oeigoerse (een Chinees met Turkse achtergrond) man loopt rond en vraagt mensen of ze met hem willen ‘pingpongen’. Tijdens het Zorgcafé – normaliter op dinsdag, woensdag en vrijdag geopend van een tot vijf – kunnen vluchtelingen terecht voor een praatje of hulp. Karlijn Hendriks is de coördinator van het Zorgcafé en blij dat het weer open is. Hendriks studeerde culturele antropologie en ontwikkelingsstudies en deed een kopstudie maatschappelijk werk. ‘Mensen komen hier met medische vragen en vooral psychosociale vragen. We zoeken uit wat de werkelijke vraag is. Vaak zijn er wel een paar gesprekken nodig om iemands vertrouwen te winnen.’ De gepensioneerde psychotherapeut Riek Wijsen, grijs krullend haar, en schuift aan de grote vierkante tafel. Ze is hier een of twee middagen in de week. Wijsen werkte veertig jaar als psychotherapeut, de laatste 25 jaar in de verslavingszorg. Toen ze met pensioen ging deed ze een jaar lang alleen maar leuke dingen, toen begon het weer te kriebelen. Ze wilde iets zinvols doen. Riek: ‘Ik kakte in, niemand deed meer een beroep op mijn kennis.’ Ze ziet vluchtelingen die last hebben van somberte, stress, angst, PTSS. ‘In het begin lag ik er wel wakker van. Een man waar ik gesprekken mee had was erg somber en zat in een AZC. Toen kwam het nieuws dat hij uitgeprocedeerd was en belandde hij op straat. Maar hij vond onderdak, wist een nieuwe procedure te starten en vond werk. Mensen zijn veerkrachtiger dan je denkt.’ Ze ligt anders niet zo snel wakker, maar onrecht raakt haar. ‘Mensen die uitgeprocedeerd zijn hebben niets, ze staan op straat. Ze maken heftige, mensonterende dingen mee. Dat doet iets met me.’ Twintiger Basin komt binnen, donkere krullen, een puppy blik, twee kralen armbandjes om zijn rechterpols. ‘Ik heb mijn toets gehaald,’ vertelt hij trots; Nederlands op A2-niveau. Basin is een van de cultuurcoaches. Riek feliciteert hem. ‘Wil je naar de universiteit?’ ‘Naar het HBO. Ik wil in het Engels studeren. Wat weet ik nog niet. In Syrië heb ik twee jaar economie gestudeerd maar dat heb ik niet afgemaakt.’ ‘En daar wil je in ieder geval niet in verder?’ ‘Nee, ik denk het niet. Ik wil gaan kijken bij de open dagen.’ De psychosociale ondersteuners voeren hun gesprekken samen met een cultuurcoach; iemand die de taal en de cultuur kent van degene die bij hen aan tafel zit. Riek: ‘In het begin dachten we dat wij het gesprek moesten leiden en zij alleen maar hoefden te vertalen, maar ik krijg steeds meer het idee dat de rollen omgedraaid zijn. Het draait om hen.’ De teams behandelen niet, ze zorgen ervoor dat mensen op de juiste plek komen en houden een vinger aan de pols. Laatst kwam Khaled, een veertiger die getraumatiseerd uit Afghanistan is gevlucht, in paniek naar het Zorgcafé. Het multiculturele team van de GGZ instelling werd opgeheven; hij dacht dat zijn behandeling werd stopgezet. Riek belde naar de instelling en kon hem geruststellen. Zijn behandeling ging gewoon door. Ook de blonde arts-in-opleiding Jasmijn schuift aan. De afgelopen jaren werkte ze op verschillende intensive care units. In maart ging ze naar Lesbos om vluchtelingen te helpen, maar ze moest eerder terugkeren vanwege de pandemie en meldde zich bij Dokters van de Wereld. Ze werkt onregelmatige diensten en op vrije middagen is ze hier. ‘In het ziekenhuis zien we alleen de toplaag, maar er is ook een laag die we niet bereiken,’ zegt ze. Het werk geeft haar meer voldoening dan ze kreeg tijdens haar werk in kamp Moria. ‘Op Lesbos h

Dinsdag vonden in Beiroet twee enorme explosies plaats die een groot deel van de stad in totale woesternij hebben achtergelaten. De ravage is enorm: er zijn minstens 5.000 gewonden, 300.000 mensen zijn van de ene dag op de andere dag dakloos geworden en het voorlopige dodental bedraagt minstens 137. Dokters van de Wereld is in Libanon actief sinds 1990. De afgelopen 48 uur stonden we doorlopend in contact met onze teams ter plekke. Samen brachten we de situatie in kaart om zo goed mogelijk te kunnen inspelen op de dringendste noden. Dokters van de Wereld heeft in Libanon expertise opgebouwd in psychologische zorg. Een hele stad is momenteel ernstig getraumatiseerd. Daarom zullen we onze psychosociale zorgactiviteiten komende dagen en weken aanpassen en uitbreiden: Onze teams bieden psychologische ondersteuning aan de slachtoffers;De patiënten die nood hebben aan intensieve mentale opvolging, worden door onze teams begeleid naar gespecialiseerde diensten;Onze teams organiseren komende weken sensibiliseringscampagnes. Deze tragedie vindt plaats temidden van de COVID-19 epidemie. Daarom sturen we 20.000 beschermingskits om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Daarnaast blijven we garant staan voor de zorg van chronische zieken en vaccinatiecampagnes.

De situatie in Griekenland is sinds onze laatste update van eind april nog steeds nijpend. 60.000 vluchtelingen wonen opeengepakt in tientallen kampen door het land. Het leven is er zwaar en social distancing zo goed als onmogelijk. Er is dringend behoefte aan opvangplekken, coronatests, medische hulpmiddelen en medische en psychosociale steun. Begin juni had Griekenland naar verluidt iets minder dan 3000 bevestigde gevallen van COVID-19 en minder dan 180 doden. Dat is aanzienlijk lager dan in de nabijgelegen landen. Precieze cijfers van het aantal besmettingen in de vluchtelingenkampen en andere opvangplekken zijn er niet. In april werden in verschillende opvangplekken corona-besmettingen geconstateerd. Volgens officiële cijfers zou het om 178 gevallen gaan, maar gevreesd wordt dat het werkelijke aantal hoger is vanwege de slechte informatievoorziening, de overbevolking en de gebrekkige sanitaire voorzieningen in de kampen. Online medisch platform Om mensen zo goed mogelijk en veilig van dienst te kunnen zijn ontwikkelde Médecins du Monde Griekenland een online platform waar informatie over het coronavirus en online medische consulten en psychosociale counseling wordt aangeboden. Dit platform is een succes. Er zijn inmiddels al 480 psychosociale en 140 medische sessies gegeven. Vanaf 4 mei werden de beperkingen versoepeld voor de Griekse bevolking. Voor een aantal vluchtelingenkampen in het land echter niet, daar bleef de lockdown tot 21 mei van kracht en voor de kampen op de eilanden zelfs tot 7 juni. Door de aanwezigheid van politie in en rond de kampen om de strenge regels te handhaven voelden de bewoners van de kampen zich geïsoleerd, gefrustreerd en bang. Lesbos Sinds januari 2020 is MdM Griekenland de enige ngo die medische hulp verleent in vluchtelingenkamp Kara Tepe op Lesbos. Vanaf april 2020 neemt MdM Griekenland ook maatregelen om de verspreiding van de COVID-19-pandemie op het eiland te voorkomen in de kampen Kara Tepe en Moria, de hotels van UNHCR en in het recent opgerichte quarantainegebied in Kara Tepe. Het Griekse team heeft hiervoor een Business Continuity Plan (BCP) ontwikkeld dat de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het Griekse ministerie van Volksgezondheid (MoH/EODY) volgt. In mei is de hulpverlening verder uitgebreid met training van personeel en medische screening en psychosociale ondersteuning van de bewoners van de verschillende opvangplekken op Lesbos. Voorbereidingen tweede golf Het is van groot belang dat er voorbereidingen worden getroffen voor een eventuele tweede golf van de pandemie. Zo is er dringend behoefte aan medische hulpmiddelen, meer tests en triage. Ook uitbreiding van quarantaine-voorzieningen en het verbeteren van bestaande voorzieningen voor vluchtelingen en migranten, arme Grieken, daklozen en ROMA is cruciaal. Tegelijkertijd moet de continuïteit van de zorg voor chronische patiënten voortgezet en behouden worden.

AMSTERDAM 15 juli 2020  -  Jasper Kuipers wordt per 1 september de nieuwe directeur van Dokters van de Wereld Nederland. Hij volgt vertrekkend directeur Arianne de Jong op, die deze functie vanaf 2012 vervulde. Jasper Kuipers (1978) was in de periode 2007-2019 werkzaam bij VluchtelingenWerk Nederland, onder meer als adjunct directeur. Hier was hij onder andere verantwoordelijk voor de collectieve belangenbehartiging en internationale activiteiten. Daarnaast bekleedde Jasper diverse nevenfuncties in het sociaal domein. Zo was hij voorzitter van het samenwerkingsverband ‘Stay Human’, waarin 55 maatschappelijke organisaties zich inzetten tegen polarisatie. Jasper was vice-voorzitter van de Europese koepelorganisatie ECRE van ruim 100 vluchtelingenorganisaties en mede-voorzitter van de VN vergadering over hervestiging van vluchtelingen. Ook werkte hij als strategisch adviseur binnen de non-profit sector bij Kwink Groep en Deloitte. Medische zorg voor de meest kwetsbaren ‘Ik heb enorm veel zin om aan de slag te gaan bij Dokters van de Wereld. Het is een eer om leiding te mogen geven aan zo’n prachtige medische mensenrechtenorganisatie. Ik kijk er naar uit om mij samen met alle vrijwilligers en medewerkers in te zetten voor de meest kwetsbaren in binnen- en buitenland’, zegt Jasper Kuipers over zijn nieuwe rol. Beoogde groei Ton Teunissen, voorzitter van het bestuur van Dokters van de Wereld Nederland: ‘Het bestuur is erg blij met Jasper Kuipers een goede nieuwe directeur te hebben gevonden. Hij heeft een indrukwekkende staat van dienst en brengt veel en diverse ervaringen mee. Er is meer inzet nodig voor hulp aan kwetsbare medemensen en acties tegen onrecht en we hebben er als bestuur alle vertrouwen in om met Jasper de groei te kunnen realiseren die ervoor nodig is. Daarom zie ik uit naar een constructieve samenwerking’.

Ruim een miljoen ontheemde Rohingya verblijven al jaren in vluchtelingenkampen in Bangladesh. Zij ontvluchtten hun thuisland Myanmar waar ze hun leven niet meer zeker waren. In de kampen zijn onder andere teams van Médicins du Monde Japan (MdMJ) actief. Zij proberen de vluchtelingen te helpen met voorlichting, educatie en projecten voor kinderen. Dat het leven erg zwaar en eentonig is voor de bewoners blijkt uit de verhalen van Jisma en Jonnat, twee Rohingya jongeren. Jisma en haar familie ontvluchtten Myanmar in augustus 2017: “Ik ben een vluchteling en ik woon in een vluchtelingenkamp. Soms is het moeilijk om de dromen te herinneren die ik als kind had. Ik kwam met zes familieleden naar Bangladesh, we komen uit een dorp in Buthidaung Township in Myanmar. We leven met zeven mensen in een kleine hut die niet eens een apart slaapgedeelte heeft. Mijn dag begint met opstaan om 5 uur en 20 minuten sporten. Daarna doen we het eerste gebed van de dag en help ik mijn moeder met het ontbijt. Om 9.20 uur ga ik aan het werk tot 16.00 uur. ’s Avonds studeer ik.” Vrijwilligerswerk Jisma doet vrijwilligerswerk bij MdMJ in het kamp. Haar taak als ‘volunteer youth educator’ is om bewoners van het kamp informatie te verschaffen over onder meer gezondheidszorg en hygiëne. “Sinds mei 2019 werk ik als vrijwilliger voor Médecins du Monde Japan. Ik reis rond in het kamp en voer outreach-activiteiten uit. Het is niet altijd even makkelijk om de mensen te bereiken, maar het werk geeft me een doel, een missie. Toch blijft het zwaar om aan het eind van de dag uitgeput terug te moeten keren naar een overvolle schuilplaats, waar zelfs rusten moeilijk is. Als het warm is, wordt het te heet om in de hut te blijven. En als het regent, zijn er regelmatig overstromingen en harde wind en kunnen aardverschuivingen optreden.” Toen Jisma en haar familie Myranmar onvluchtten, zat ze op de middelbare school. Ze moest haar opleiding noodgedwongen onderbreken. “Ik ben nog jong en vrijgezel. Ik kan geen onderwijs krijgen, vooral geen hoger onderwijs, zelfs niet in het kamp”, vertelt ze. “Ook hier staan we voor vele uitdagingen en moeten we strijden voor onze rechten. De kampen hebben speeltuinen en leercentra voor kinderen die worden gerund door steungroepen, maar die voorzieningen zijn niet geschikt voor mensen van onze leeftijd. Net als ik brengen veel jonge Rohingya nu al bijna drie jaar in het kamp door zonder dat ze naar school kunnen.” Scholing Jonnat (19) is ook volunteer youth trainer bij MdM Japan. Zijn verhaal vertoont veel overeenkomsten met dat van Jisma. Hij zat in het laatste jaar van de middelbare school toen het noodlot toesloeg. Samen met zijn moeder en broer en twee zusjes vluchtten ze naar Bangladesh. Ze komen uit Boddazza, een dorp in het noordelijke deel van Maungdaw in Myanmar. Jonnat vertelt: “Als moslims mochten wij van de regering van Myanmar geen hoger onderwijs volgen. Er was geen plaats voor de Rohingya om te worden opgeleid, we hadden geen bewegingsvrijheid, geen toegang tot gezondheidszorg. Daarom droomde ik als kind al van studeren in het buitenland. In het vluchtelingenkamp had ik geen werk en maakte ik emotioneel en financieel moeilijke tijden door. Op een dag ontmoette ik mevrouw Akiko en mevrouw Ku van Médecins du Monde Japan (MdMJ) en besloot ik deel te nemen aan hun activiteiten als vrijwilliger.” Zowel Jisma als Jonnat volgen trainingen van MdM over gezondheids- en gemeenschapsthema's. Yonnit: ”Dankzij mijn werk voor MdMJ heb ik nieuwe kennis en vaardigheden kunnen opdoen op het gebied van onder meer gezinsplanning, eerste hulp, hygiëne, zorg voor pasgeborenen, voeding, gender gerelateerd geweld, geestelijke gezondheid en gezondheidszorg in het algemeen. Daarnaast kreeg ik ook computerles, ik leerde werken met Microsoft Office, Photoshop en Excel.” Ook Jisma heeft veel geleerd: “Ik ben erg dankbaar dat ik deze kans krijg om te leren. Mijn werk voor MdM Japan en PULSE Bangladesh is nuttig voor de gemeenschap. Als jonge vrouw ben ik erg blij en dankbaar dat ik een rol kan spelen. Ik hoop dat ze hun activiteiten in de t

Meer dan een miljoen gevluchte Rohingya’s leven in het zuiden van Bangladesh in een vluchtelingenkamp. De leefomstandigheden zijn er erg zwaar. De mensen wonen opeenpakt in het overvolle kamp waar het aan alles ontbreekt. Tot overmaat van ramp werd half mei ook de eerste besmetting met het coronavirus in het kamp geconstateerd. De Rohingya’s worden zwaar getroffen. Ze hebben hun land Myanmar moeten ontvluchten omdat ze er werden vervolgd en hun leven niet zeker waren. Naast dat trauma worden ze in Bangladesh nu geconfronteerd met natuurrampen en infectieziekten, terwijl ze in zeer kwetsbare omstandigheden leven. Meer dan 20.000 mensen zijn inmiddels in Bangladesh besmet met het virus. In het hele land is een tekort aan medische beschermingsmiddelen en zorgpersoneel. Zo ook in het vluchtelingenkamp. Grote gezinnen wonen er in onderkomens voor een persoon, medische voorzieningen en voorraden zijn ontoereikend en de hygiëne is slecht. Er is geen stromend water en de gedeelde sanitaire voorzieningen verkeren in zeer slechte staat. De verspreiding van infectieziekten in het kamp was sowieso al een grote zorg. Bangladesh gaat het moessonseizoen in en door zware regenval overstroomt de riolering regelmatig, met infectieziekten zoals diarree als gevolg. De aanwezigheid van het coronavirus in het vluchtelingenkamp heeft een enorme impact op bewoners, lokale gemeenschappen en steungroepen. Sinds april zijn medewerkers van Médecins du Monde Japan (MdM) actief om de vluchtelingen voor te lichten over het voorkomen van infectieziekten. Tot nu toe hebben de teams ongeveer duizend mensen bereikt, voornamelijk ouderen en mensen met een handicap. Maatregelen om verspreiding van infecties te voorkomen worden ingevoerd volgens de WHO-richtlijnen. Alles is gericht op preventie. We zijn ons er terdege van bewust dat als het coronavirus zich verder verspreid in het kamp, het alleen maar moeilijker zal worden voor medisch personeel en supporters van buitenaf om toegang tot het kamp te krijgen. Akiko Kida, medisch coördinator: “Het gebrek aan medisch personeel en beschermingsmiddelen, de discriminatie en vooroordelen, geruchten en zorgen over het coronavirus in Rohingya-vluchtelingenkampen, dit alles was al een uitdaging. Dat COVID-19 het kamp nu heeft bereikt is weer een extra bedreiging voor de Rohingya. Het brengt deze kwetsbare mensen in een nog moeilijkere situatie. Hoe kunnen we in het kamp vermijden dat ze dicht op elkaar zitten? Zij zijn ontheemd, er is gebrek aan informatie, ze hebben geen bewegingsvrijheid en staan daardoor nog meer bloot aan het risico op infectieziekten.”

Voor onverzekerde mensen, zoals ongedocumenteerde vluchtelingen en daklozen, is het vaak moeilijk om de medische hulp te krijgen die ze nodig hebben. Om hen daarbij te helpen rijdt Dokters van de Wereld rond met de Zorgbus waarin spreekuur wordt aangeboden bij locaties in Amsterdam en Den Haag. De spreekuren worden verzorgd door artsen die zich vrijwillig inzetten voor Dokters van de Wereld. Zoals Pieter Staarink, hij werkt als arts op de spoedeisende hulp in het OLVG ziekenhuis in Amsterdam en is sinds anderhalf jaar medisch vrijwilliger bij Dokters van de Wereld. Hij vertelt ons over zijn werk bij de Zorgbus. Als een cliënt met een klacht naar het spreekuur in de Zorgbus komt, probeert de arts ervoor te zorgen dat deze persoon de juiste medische hulp krijgt. Vaak betekent dat doorverwijzen naar een huisarts of specialist. Geen eenvoudige klus, zo blijkt uit onderstaand verhaal van Pieter. Enige tijd geleden kwam op een ochtend een jonge man op het spreekuur. Hij had een pijnlijk probleem en dringend hulp nodig. Pieter: “De penis van de jongen was dubbelgeklapt tijdens de seks, daardoor stond hij krom en er zat een zwelling op. Hij moest door een uroloog gezien worden.” Pieter belde met een specialist van de polikliniek urologie in OLVG locatie Oost en legde het probleem uit. “De cliënt kon meteen naar het spoedspreekuur komen”, vertelt Pieter. “Ik dacht goed geregeld”. Weggestuurd Diezelfde dag moest Pieter ’s avonds werken op de spoedeisende hulp in OLVG locatie West, de andere kant van de stad dus. “Ik hoorde rond 21.00 uur de verpleging praten over een man die bij de balie stond met een penisschacht-ruptuur. Hij was doorverwezen vanuit de Kruispost op de Wallen. Het zal toch niet…, dacht ik. Wel dus. Even later zag ik de jongen over de spoedafdeling lopen. Het was inmiddels laat op de avond.” Wat bleek? De man was inderdaad die ochtend om 10.30 uur aangekomen bij de poli urologie in OLVG in Amsterdam Oost. Daar werd hij echter weggestuurd omdat hij niet verzekerd was. Pieter: “Waarschijnlijk hebben ze het niet nagevraagd bij de uroloog die ik gesproken had.” Vervolgens is de man naar de Kruispost op de Wallen gestuurd, een huisartsenpraktijk met een inloopspreekuur voor onverzekerden. Daar heeft een huisarts hem doorverwezen naar spoedeisende hulp, waar Pieter hem dus weer tegenkwam. Inefficiënt “Uiteindelijk is hij bij de spoedeisende hulp op een zorgtaxi gezet naar de poli urologie in OLVG Oost”, vertelt Pieter. “Die arme man is dus 12 uur lang bezig geweest om door dezelfde dokter waar ik hem naar had doorverwezen, gezien te worden in hetzelfde ziekenhuis. Gewoon omdat hij niet door het systeem heen kwam. Dat vind ik zo schrijnend. Voor hem èn voor het zorgsysteem. Zo onnodig en inefficiënt en het kost ook nog eens veel geld. Dit verhaal illustreert hoe moeilijk ons werk bij Dokters van de Wereld kan zijn.” Hoe zit het nou eigenlijk? Mensen hebben altijd recht op medisch noodzakelijke hulp in Nederland. Ook als ze onverzekerd zijn of geen verblijfsvergunning hebben. Maar niet elke medische klacht is spoedeisend en juist daar wordt het ingewikkeld. Want wat doe je als je een hoge bloeddruk hebt of diabetes en geen huisarts? Daar probeert Dokters van de Wereld bij te helpen. Pieter legt uit: “Huisartsen in Amsterdam zitten bijna allemaal vol, zelfs voor verzekerde personen. Zorg voor onverzekerde mensen is ingewikkeld en kost tijd, daar zit een huisarts niet altijd op te wachten. Ook specialisten zijn terughoudend. Het kost tijd en geld, ook al kunnen ze de geleverde zorg wel declareren. Dokters van de Wereld probeert mensen met een medische klacht duurzame toegang tot het zorgsysteem te geven. Dat is onze waarde, vind ik.”

Het team van Dokters van de Wereld heeft de afgelopen drie maanden keihard doorgewerkt. Terwijl het land half maart tot stilstand kwam werd de situatie van ongedocumenteerden en andere kwetsbare mensen steeds schrijnender. Het was van groot belang dat zij zo snel mogelijk een dak boven hun hoofd kregen en voorlichting over het coronavirus. Mede dankzij de samenwerking met organisaties als de GGD, reguliere zorgverleners en de gemeente Amsterdam is er veel bereikt in de periode maart tot en met mei. De hulpverlening van Dokters van de Wereld werd snel opgeschaald en aangepast. Voorlichting over het coronavirus en het opsporen van besmettingen hadden daarbij prioriteit. Om de doelgroep te bereiken was de Zorgbus onmisbaar. Het aantal busritten werd uitgebreid en de spreekuren op de locaties verlengd. In totaal hebben zeven medische vrijwilligers 80 spreekuren verzorgd op verschillende locaties in de stad. Naast de reguliere plekken werden ook de extra nachtopvanglocaties in de stad bezocht. Screening en triage De medische vrijwilligers hebben in Amsterdam in totaal 455 fysieke en 172 telefonische consulten gegeven. Het merendeel van deze cliënten was ongedocumenteerde vluchteling. Vijftien mensen zijn naar de GGD doorverwezen met symptomen van het coronavirus. Naast screening en triage is er ook in verschillende talen voorlichting over corona gegeven. “Het doorverwijzen van mensen met coronaverschijnselen naar de GGD is een hele klus”, vertelt Annette Hoogerbrugge, programmamanager Zorgrecht. “Het vraagt om veel persoonlijke begeleiding, wat moeilijk is op dit moment. Gelukkig worden we bijgestaan door creatieve dokters die goed meedenken en hun eigen netwerk aanboren.” Psychosociale hulp De onzekerheid en angst voor het coronavirus en veroorzaakte veel stress bij ongedocumenteerden en andere kwetsbare mensen. De intelligente lockdown maakte het dagelijkse leven extra moeilijk voor hen. De vraag naar psychosociale counseling nam dan ook toe. Van maart tot en met mei hebben vrijwillige psychologen 263 consulten gegeven aan 80 personen. Fysiek en op afstand. De omschakeling van face to face consulten naar telefonisch en online werd snel gemaakt. Om de pso-vrijwilligers daarin te ondersteunen werd, ook in korte tijd, een training ontwikkeld. Ook Petra Wisse, initiator en coördinator van het Zorgcafe, beaamt een toenemende vraag. Het Zorgcaféteam staat 5 dagen per week per week telefonisch bereikbaar: “Mensen kunnen ons bellen als ze een luisterend oor en ondersteuning nodig hebben.” Vrijwilligers Zonder onze vrijwilligers was al deze hulp niet mogelijk geweest. 15 medisch vrijwilligers, samen met vrijwillige chauffeurs en 20 pso-vrijwilligers hebben de medische en psychosociale zorg verzorgd. Zij werden daarbij geholpen door zes cultuur coaches die de cliënten ondersteunden in hun eigen taal. De behoefte aan extra artsen, chauffeurs, psychologen, sympathisanten en donateurs is groot. De werving van vrijwilligers ging dan ook gewoon door, met succes. We hebben 19 nieuwe vrijwilligers verwelkomd in de maanden maart tot en mei. Samenwerking Samenwerking met de reguliere zorgverlening, lokale en landelijke overheid andere organisaties is cruciaal om de kwetsbaren in onze samenleving te helpen. Onze zorgverleners hebben de afgelopen drie maanden 1200 huisartsen en andere medische professionals benaderd voor advies en doorverwijzing van patiënten. Omgekeerd wisten 132 professionals onze helpdesk te vinden en konden we hen van dienst zijn met advies en informatie. Mooi om te zien wat er mogelijk is als alle betrokken partijen de handen ineenslaan. Download hier het volledige overzicht van alle cijfers van het Covid-19 responsplan maart-mei.

De coronacrisis heeft verstrekkende gevolgen, ook voor de werkwijze en het bereik van het Zorgcafé. Migranten die nog niet lang in Nederland verblijven, nieuwkomers, kunnen bij het Zorgcafé terecht met vragen over hun gezondheid in hun eigen taal. De problemen waarmee deze mensen worstelen zijn vaak privé en delicaat. Veel van hen hebben medische- maar ook psychosociale klachten. De zorgverleners en cultuurcoaches van Dokters van de Wereld helpen deze mensen de weg naar de juiste zorg te vinden en geven uitleg over het Nederlandse zorgsysteem. Heel belangrijk daarbij is de informele sfeer in BOOST (Amsterdam) en Gezellig (Nijmegen), twee ontmoetingsplekken voor vluchtelingen waar het Zorgcafé inloopspreekuur houdt. Maar deze centra zijn nu al maanden gesloten. Hoe bereik je de doelgroep zonder aanwezig te kunnen zijn op deze locaties? “Dat is een grote zorg”, vertelt Petra Wisse, initiator en coördinator van de Zorgcafés. “We zijn vijf dagen per week telefonisch bereikbaar, maar mensen bellen niet. Terwijl we weten dat veel vluchtelingen last hebben van eenzaamheid en spanning en de hoeveelheid aan informatie die nu op hen afkomt. De mensen die in ons bestand zitten, die al bekend zijn bij ons, hebben we gebeld, maar degenen die het Zorgcafé niet goed kennen, nemen geen contact op. Wellicht is het spannend om zomaar te bellen. Want wie krijgen ze dan aan de lijn?” Taboe Over problemen belt men niet gauw naar een onbekende persoon. Het Zorgcafé wordt onderling wel aanbevolen binnen de doelgroep. “Syriërs en Iraniërs praten niet gemakkelijk met elkaar over hun psychische of fysieke problemen”, legt Petra uit. “Dat is niet iets waar je mee te koop loopt. Daarom verwijzen ze elkaar liever naar het Zorgcafé, en letten daarbij op dat ze niet hun problemen delen. Bij het Corona Actie Platform voor statushouders (CAS) zijn we nu ook bekend. Dit netwerk is een initiatief van Yordi Lassooy. Deze Eritrese vrouw heeft een telefonische helpdesk opgezet in het Arabisch en Farsi en daar loopt het storm. Mensen bellen met een vraag over corona, maar er zit vaak nog een andere hulpvraag achter. De mensen die uit Amsterdam en Nijmegen komen worden dan soms doorverwezen naar ons.” Digitale bijeenkomsten Beeldbellen is populair in deze tijden van corona als alternatief voor fysieke bijeenkomsten en individuele gesprekken. Ook het Zorgcafé organiseert digitale meetings. Zo gaf het onlangs in samenwerking met BOOST een goed bezochte Zoom-sessie over slaapproblemen door stress. Tijdens de bijeenkomst ging een in slaap gespecialiseerde gastspreker in op de mogelijke oorzaken van slapeloosheid en gaf op interactieve wijze tips hoe ermee om te gaan. Het was een succes. Toch zijn digitale bijeenkomsten niet altijd een goed alternatief. Bij het Vrouwencafé loopt het bijvoorbeeld niet echt storm. Deze wekelijkse bijeenkomsten werden voor de coronacrisis drukbezocht, maar het blijkt nu moeilijk om de vrouwen bij elkaar te krijgen voor een online Zoom-bijeenkomst. Daar zijn verschillende redenen voor. Petra: “Vrouwen zitten thuis met hun man en kinderen. Het is dan niet prettig om openhartige gesprekken te voeren met familie die op de achtergrond zit mee te luisteren. Wat er gezegd wordt komt bovendien ook in alle huiskamers van de andere deelneemsters. En daarmee is er verlies aan privacy. Normaal gaat iemand naar taalles of een andere activiteit in BOOST of Gezellig. Nu is dat online, waardoor de kans om gewoon even bij ons aan de tafel komen staan en een praatje te maken met een van onze cultuur coaches nu weg valt.” De kracht van Boost en Gezellig is de persoonlijke ontmoeting is waar de sfeer van vertrouwen fysiek voelbaar is in tegenstelling tot video-ontmoetingen voor groepsgesprekken die persoonlijk van aard zijn. Het nieuwe normaal Veel uitdagingen dus voor het Zorgcafé. Hoe om te gaan met deze nieuwe situatie? Petra is optimistisch en onderzoekt samen met haar team de mogelijkheden om de doelgroep zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn, online èn fysiek. “We kijken er ontzettend naar uit dat BOOST en Gezellig weer opengaan en dat we op

PERSBERICHT  Afschalen extra opvang voor daklozen risico voor volksgezondheid In meerdere steden in ons land, waaronder Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven, belanden op dit moment daklozen op straat, die eerder vanwege de corona-crisis nog in aanmerking kwamen voor opvang. In Amsterdam en Den Haag zijn, ondanks de ‘anderhalve metersamenleving’, de afgelopen week meer groepjes daklozen ’s nachts op straat gesignaleerd. Straatdokters en Dokters van de Wereld hebben kabinet en kamer in een brandbrief laten weten dat het afschalen van extra opvang voor daklozen een risico is voor de volksgezondheid. De afgelopen maanden betaalde het Rijk voor de opvang van alle daklozen, met en zonder papieren. Dat was terecht en verstandig, en blijft ook in deze fase van de pandemie noodzakelijk. Daklozen zijn alleen dankzij de extra voorzieningen in staat geweest om in enige mate te voldoen aan de richtlijnen van het RIVM. Het ministerie van VWS richt zich echter sinds 18 mei “op het afbouwen en ombouwen van de noodopvang”. Dit leidt nu al tot meer en meer daklozen op straat. Janine Wildschut, Directeur a.i. van Dokters van de Wereld: “Wij vinden het niet humaan en medisch onverstandig om een significant aantal daklozen de komende maanden voorzieningen als stromend water, zeep, een douche en een wasmachine te ontzeggen. Dit is niet alleen vanwege vatbaarheid en verspreiding, maar ook omdat de traceerbaarheid en isolatie van eventuele gevallen van Covid-19 vele malen complexer is op het moment dat mensen op straat verblijven.” Nu het Rijk alleen financieel bijdraagt aan RIVM-goedgekeurde opvang voor mensen met de juiste papieren gaan gemeentes hun eigen weg. In Amsterdam sliepen deze week daklozen op straat, omdat voor de noodopvang geen nieuwe intakes worden gedaan. Amsterdam bouwt de komende tijd af. In Den Haag is al een groot deel afgebouwd en werden deze week al groepjes ‘straatslapers’ onder bruggen waargenomen. Minimaal veertig personen belanden daar op straat, met alle gevolgen voor hen, en voor anderen. Igor van Laere, Coördinator Nationale Straatdokters Groep: “Igor van Laere, voorzitter van de Nederlandse Straatdokters Groep: “Dakloosheid is een chronische sociaal medische crisis. We zien nu door Corona maatregelen met extra opvang en aparte kamers dat het rust brengt, bij iedereen. Mensen zijn in beeld, raken toegankelijker en het verkleint de kans op onnodige ziekten en infecties. Dat is medisch verantwoord handelen. Met of zonder Corona, dit willen we altijd”. In de huidige ‘anderhalve meter samenleving’ kunnen vragen als ‘rechthebbendheid’ of kosten geen afweging zijn voor opvang. Het Kabinet stelde miljardensteun beschikbaar aan werknemers en grote en kleine bedrijven. De kosten van opvang voor iedereen de komende tijd blijven garanderen, zodat gemeentes opvang aan iedereen kunnen blijven bieden, vallen daarbij in het niet. Downloads

Wat is het toch mooi om te zien dat mensen graag hun kwetsbare medemens bijstaan in zware tijden. Alex van Olst, directeur van het Utrechtse bedrijf Bruizt is  zo iemand. Toen de coronacrisis uitbrak ging het werk in zijn interieurontwerpbedrijf gelukkig door dankzij de opdrachten die ze al hadden staan. Maar hij realiseerde zich maar al te goed dat dat voor veel anderen niet het geval is. Hij besloot een actie op te zetten voor Dokters van de Wereld. “Ik zag de rest van de wereld om ons heen stilstaan en dat veel mensen in de problemen kwamen. De zwakkeren worden dan al snel vergeten en we dachten daar moeten we iets voor doen”, vertelt Alex. "Dus toen zijn we een actie begonnen. Voor iedere opdracht die een klant ons geeft, doneren we 400 euro aan Dokters van de Wereld.” Daar zijn wij natuurlijk ontzettend blij mee. In een paar maanden tijd staat de teller nu al 4000 euro. Een prachtig bedrag en de actie is nog niet eens afgelopen. Alex: “We laten de actie tot augustus doorlopen. Dus ik verwacht dat er nog flink wat geld bijkomt. Sinds de start van de lockdown zijn er tien opdrachten bijgekomen en alhoewel het even wat rustiger leek te worden, loopt het nu weer vlot door. Het is eigenlijk business as usual.” Een prachtig initiatief van Bruizt. Wil je ook met jouw bedrijf Dokters van de Wereld steunen? Dat kan natuurlijk! Meer informatie daarover vind je hier . Bezoek hun website .