Vandaag bezoekt de Zorgbus van Dokters van de Wereld de daklozenopvang Amoc-West in Amsterdam. Net als veel andere dak- en thuisloze mensen, bezoekt ook de Zweedse Andreas (54) deze ochtend onze huisartsenpraktijk op wielen. Na afloop vertelt hij openhartig over het rauwe leven op straat, dat soms toch ook hele mooie momenten kent.
Chocola met nootjes
'Het leven op straat is koud, eenzaam en vaak extreem vermoeiend, maar tegelijkertijd is het ook boeiend, bloeiend en zijn er ook momenten van geluk. Als iemand vriendelijk naar mij lacht, als ik mijn favoriete chocola met nootjes kan kopen bij de Albert Heijn, wanneer ik in mijn eentje een mooie zonsopgang zie of een warme kop thee in mijn handen heb als het buiten koud en donker is. Op zulke momenten voel ik mij even stikgelukkig.
Maar natuurlijk ben ik ook vaak hongerig, koud en voel ik me down. Wanneer ik uren achter elkaar heb gelopen en mijn voeten pijnlijk en verkrampt zijn. Of als het niet lukt om een bed te bemachtigen in de nachtopvang en het buiten rotweer is, bijvoorbeeld. Maar ook op die momenten probeer ik positief te blijven en de schoonheid om mij heen te blijven zien. Dan zorg ik ervoor dat ik een beschut plekje vind onder een brug en koop ik een stuk chocola om mezelf op te vrolijken.
Wanneer je dakloos bent, is het belangrijk om voor je fysieke en mentale gezondheid te zorgen. Daarom zorg ik ervoor dat ik iedere dag de krant lees in de bibliotheek. Zo weet ik wat voor dag het is vandaag en blijf ik op de hoogte over wat er in de wereld speelt. In de daklozenopvang maak ik bewust een praatje met de medewerkers, want mensen die te lang alleen zijn beginnen tegen zichzelf te praten. Daar waak ik voor. Zolang het mij verder lukt om zes uur te slapen en twee maaltijden op een dag te eten, kan ik mij redden.
Heimelijk verslaafd
In Zweden groeide ik op in een disfunctioneel gezin, waar criminaliteit en verslaving een grote rol speelden. Dat het geen gezonde omgeving was om in op te groeien, realiseerde ik me natuurlijk pas veel later. Op mijn zestiende maakte ik voor het eerst kennis met cannabis, twee jaar later met speed. Daar was ik 35 jaar heimelijk aan verslaafd. Toch had ik een goed leven; ik was getrouwd, was chef-kok en had mijn eigen restaurant. Al die tijd hield ik die andere kant van mij angstvallig verborgen. Dat moest ook wel, want in Zweden wordt drugsgebruik zwaar bestraft.
Na mijn scheiding ging het al snel bergafwaarts. Ik verloor mijn restaurant en het lukte me niet om een baan te vinden, doordat ik in het verleden met de politie in aanraking ben geweest. Eerst belandde ik af en toe op straat, maar op een gegeven moment was ik echt alles kwijt. Er was niets wat me nu nog aan Zweden bond.
Met de nek aangekeken
In Nederland bevalt het leven op straat me beter dan in Zweden. Hier lukte het mij om van mijn speedverslaving af te komen en word ik niet met de nek aangekeken. Over de toekomst maak ik mij soms zorgen, maar ik vertrouw erop dat er weer mogelijkheden op mijn pad zullen komen. Hopelijk kan ik ooit iets in de maatschappelijke hoek gaan doen; ik merk dat ik – ook door mijn eigen ervaringen – mensen goed kan bijstaan en geruststellen.
Hier op de daklozenopvang word ik als mens gezien, krijg ik iedere dag een maaltijd en kan ik om de dag douchen. Ook werk ik af en toe in het douche- of keukenteam en verdien zo ook wat geld. Daarmee koop ik dan een jointje of een goede reep chocola, want óók de chocola is hier stukken beter dan in Zweden.'
Steun ons werk
Iedere dag staan wij op voor mensen die buiten de boot vallen. Voor mensen die ziek zijn maar nergens terechtkunnen. Die hulp nodig hebben maar geen toegang hebben tot zorg. Maar dat kunnen wij niet alleen. Om zorg te kunnen bieden aan mensen die tussen wal en schip vallen – vandaag én morgen – hebben we jouw steun hard nodig.
