Bij Dokters van de Wereld is Susan Dubbeldam coördinator van het programma ‘seksuele en reproductieve zorg’. Binnen dit specifieke programma staan vrijwillige gynaecologen, artsen en verloskundigen klaar voor mensen die anders geen of nauwelijks toegang hebben tot deze zorg. Susan vertelt over de medische en financiële barrières waar deze mensen tegenaan lopen.
Taboes en culturele verschillen
'Tijdens onze spreekuren zien wij voornamelijk vrouwen die hier zonder papieren leven: vrouwen die zich in Nederland niet mogen verzekeren en daarom zeer beperkt toegang hebben tot zorg. Zij komen bij ons omdat ze graag anticonceptie of een uitstrijkje willen, zwanger zijn of omdat ze gynaecologische klachten hebben – bijvoorbeeld. Wij zijn ons ervan bewust dat zij niet zo vaak een arts of hulpverlener spreken, daarom nemen we echt de tijd voor hen tijdens een consult.
Dat is ook nodig, want de onderwerpen waar we over praten zijn voor veel vrouwen een taboe. Door culturele verschillen praten zij vaak niet zo makkelijk over menstruatieklachten- of pijn, bijvoorbeeld. Pas wanneer iemand zich op haar gemak voelt en ons vertrouwt, komen er vaak meer zorgvragen op tafel dan de oorspronkelijke aanleiding van de afspraak. Daarom vragen we áltijd hoe het met iemand gaat en of er nog andere problemen spelen, bijvoorbeeld met of rond de menstruatie.
Financiële worsteling
Op ons kantoor in Amsterdam zien wij relatief veel ongedocumenteerde vrouwen uit Latijns-Amerika: vrouwen uit landen als Brazilië en Colombia. Hoewel zij hier heel hard werken, hebben zij het financieel vaak niet breed. Wanneer vrouwen menstruatie-armoede ervaren speelt er vaak dúbbele schaamte: in het algemeen praten mensen niet zo makkelijk over hun penibele financiële situatie. "Het is iedere maand weer een worsteling om rond te komen", hoor ik vaak. Deze vrouwen proberen dan ook op alles te bezuinigen. Zo kunnen zij vaak geen pijnmedicatie kopen wanneer zij ongesteld zijn en buikkrampen hebben. "Ik moet de pijn gewoon verdragen", zei iemand laatst. Ook het kopen van menstruatieproducten is een groot probleem. Om die te kunnen bekostigen, bezuinigen veel vrouwen op hun voeding in de week dat ze ongesteld zijn.
Tijdens onze spreekuren kijken we samen naar wat duurzame en goedkopere opties kunnen zijn. Zo hebben wij menstruatieondergoed of wasbaar maandverband voor hen op voorraad. Ook staan er – dankzij een samenwerking met het Armoedefonds – op al onze kantoren MUPS: menstruatie-uitgiftepunten. Deze uitgiftepunten voor deze vrouwen echt een enorme uitkomst.'
