Enige kliniek in het kamp met sluiting bedreigd door geldgebrek Het leven op Lesbos is onverminderd zwaar voor de vluchtelingen. Het grootste deel van de mensen leven op elkaar gepakt in het tijdelijke vluchtelingenkamp Mavrovouni. Mannen, vrouwen, kinderen, oud, jong, gezond, ziek, zwanger. Iedereen in schamele tenten die ijskoud en tochtig zijn in de winter en bloedheet en benauwd in de zomer. De bewoners hebben geen privacy. Er zijn regelmatig vechtpartijen. Vrouwen durven ’s avonds hun tent niet uit vanwege aanhoudende geruchten over verkrachtingen en berovingen. Schurft, ratten en schorpioenen Naast bovengenoemde problemen is er een groot gebrek aan warm water, douches en toiletten. Door de slechte hygiënische omstandigheden kampen mensen met nare huid-aandoeningen zoals schurft. Ook is er een groot afvalprobleem. Volle vuilniszakken en ander afval hopen zich op tussen de tenten. Daardoor is er veel overlast van ongedierte en worden de bewoners regelmatig aangevallen door ratten, slangen, insecten en schorpioenen. Voortbestaan kliniek in gevaar Temidden van al deze ellende doen onze collega’s van Médecins du Monde (MdM) Griekenland er alles aan om zo goed mogelijk zorg te verlenen aan de bewoners van het kamp. De lokale medische voorzieningen op het eiland zijn totaal overbelast. De vluchtelingen zijn daarom voor medische zorg aangewezen op de kliniek in het kamp van MdM. Naast deze kliniek is er ook een medische post voor vrouwen en kinderen voor gespecialiseerde zorg in Mavrovouni. Het team van huisartsen, een gynaecoloog, een verlos-kundige en kinderartsen werkt keihard om de mensen de gezondheidszorg te bieden die ze nodig hebben. Ontzettend belangrijk werk, maar er is een groot probleem. De financiële middelen om de kliniek, de medische post en andere projecten draaiende te houden zijn bijna op. Er is geld tot eind augustus. Als er dan geen oplossing is gevonden voor het geldgebrek, moeten de hulpverleners hun werk staken. Dat zou een ramp zijn voor de vluchtelingen. Verhuizing naar de hel Afgelopen maand zijn ruim 700 kwetsbare vrouwen en kinderen die in vluchtelingen-kamp Kara Tepe verbleven overgeplaatst naar het overvolle Mavrovouni. Kara Tepe is inmiddels gesloten door de Griekse lokale overheid. Kostas Petradelis is field coördinator van MdM Greece op Lesbos. Hij vertelt dat de vrouwen erg bang zijn. “In Kara Tepe leefden ze met hun kinderen in containers in een apart deel van het kamp waar beveiligers hen beschermden. Het was er schoner, veiliger en er waren voldoende sanitaire voorzieningen. In het nieuwe kamp wonen de vrouwen tussen de andere duizenden vluchtelingen in tenten. Ze durven niet naar buiten en er is gebrek aan alles. De kinderen kunnen niet naar school, er is geen plek waar ze veilig kunnen spelen. Er is niets voor hen te doen.” Stress, angst en achterdocht Veel vluchtelingen kampen met stress, psychische problemen en klachten als slapeloosheid en angsten. Om hen bij te staan zijn er maatschappelijk werkers en psychologen actief die sociaal-psychische ondersteuning bieden aan de bewoners van het kamp. Ook zijn er zorgen over het stijgende aantal mensen dat besmet is met het coronavirus. In het kamp is een tent waar triage wordt verricht en voorlichting over Covid-19 wordt ge-geven. “Er zitten op dit moment 100 positief geteste mensen in quarantaine in het kamp. Deze mensen hebben geen klachten, maar zijn wel besmettelijk. We vrezen dan ook voor een toename van het aantal gevallen de komende weken”, vertelt een bezorgde Kostas. Onlangs zijn we met een campagne gestart om de vluchtelingen te informeren over het nut van het coronavaccin. Er heerst veel achterdocht over de veiligheid van de vaccinaties.” Het is dus echt cruciaal dat de medische voorzieningen in het kamp open blijven. De vluchtelingen kunnen nergens anders terecht. Ook is er dringend geld nodig voor medicijnen en vaccinaties voor de kinderen. Kostas: “We kunnen onze projecten nog draai-ende houden tot eind augustus, daarna stopt het.”

Om dit vak goed uit te kunnen oefenen moet je kunnen loslaten Maar liefst 29 keer ging Joop de Vries (72) mee op missie met Dokters van de Wereld. Afgelopen lente was haar laatste voor Operatie Glimlach, naar het Haydom Lutheran Hospital in Tanzania. Joop stond als medisch coördinator de chirurgische teams bij tijdens de missies. Deze taak heeft ze in Haydom met succes volbracht. Ze heeft zichzelf letterlijk overbodig gemaakt. Haar lokale collega’s hebben het helemaal van haar overgenomen. Training van medisch personeel is een belangrijk onderdeel van Operatie Glimlach. Nederlandse chirurgen opereren tijdens de missies samen met hun lokale collega’s kinderen en jongeren met ernstige verwondingen. Met het uitbreiden van de skills van lokale artsen en verpleegkundigen wordt de zorg duurzaam verbeterd. De Tanzaniaanse artsen zijn daardoor steeds meer in staat operaties zelfstandig uit te voeren. Aanspreekpunt “Ik ben in 2011 met mijn eerste missie begonnen”, vertelt Joop. “Eerst naar Bangladesh, daar zijn we zeker een keer of vijf geweest op verschillende locaties. Verder ben ik in Sierra Leone geweest, in Vietnam, Marokko. In totaal dus 29 missies. Mijn hoofdtaak was ervoor te zorgen dat ons team en het lokale team samen echt een team werden. Dat de verstandhouding zodanig was dat men goed met elkaar kon werken. Verder zorgde ik ervoor dat alles goed gecoördineerd was. Dat de mensen hun werk konden doen. Ik was het aanspreekpunt, ik regelde alles wat ze graag wilden doen.” Werk volbracht Joop deed haar werk zo goed dat de tijd nu is gekomen om haar functie neer te leggen. De lokale artsen hebben veel overgenomen van de coördinatie en voorbereidingen. Er is een meer gelijkwaardig partnerschap ontstaan met Haydom in de uitvoer van het chirurgische training programma. Daarbij heeft het ziekenhuis ook veel kunnen digitaliseren. “De laatste twee jaar werd al duidelijk dat mijn lokale collega’s het over kunnen nemen. Dat bewijs heb ik gezien. Toen ik begon liep ik altijd met twee volle tassen vol papieren rond. Met name de screening van de patiënten was altijd een drukke dag. Alles moest geregistreerd worden in de database. Dat kostte heel veel tijd. Nu was het totaal anders. Alles is gedigitaliseerd. Ik had dit keer aanzienlijk minder werk te doen. Ik hoefde me helemaal niet te bemoeien met de database.” Tekst gaat verder onder de video

De Europese Commissie biedt onvoldoende werkbare oplossingen om Covid-19 vaccins toegankelijk te maken voor alle landen wereldwijd. Maatschappelijke organisaties roepen de EU op de tijdelijke ontheffing van de ‘TRIPS’- overeenkomst (handel gerelateerde aspecten van intellectuele-eigendomsrechten) te steunen. Terwijl in Europa de vaccinatieprogramma’s inmiddels goed lopen en de Europese inwoners meer en meer beschermd zijn tegen Covid-19, blijven veel landen achter. Dit komt onder meer doordat vaccinaties, maar ook testen en medische behandelingen onvoldoende beschikbaar en toegankelijk zijn. Voor die landen is er nog geen licht aan het einde van de pandemie-tunnel te bespeuren. Dit brengt naast de gezondheidsrisico’s voor de eigen inwoners ook een wereldwijd gezondheidsrisico met zich mee. Zolang niet iedereen gevaccineerd is, kunnen mutaties van het virus blijven ontstaan en voor iederéén wereldwijd een risico blijven. Dokters van de Wereld roept daarom samen met meer dan 200 andere organisaties de Europese Commissie en Europese lidstaten onder meer op om de tijdelijke ontheffing van de TRIPS te steunen. Hierdoor worden vaccins beter beschikbaar en wordt een eerlijker verdeling en gelijk recht op gezondheid gewaarborgd. Lees hier de brief in het Engels.

“Er komen hier allerlei soorten mensen. Van schaapsherders tot specialisten.” Wat heeft een mens in psychische nood nodig? Allereerst een hulpverlener die je als een persoon ziet en niet alleen als een patiënt of hulpbehoevende. Gré Zwols is zo iemand. Zij weet precies de goede vragen te stellen en neemt de tijd om iemands achtergrond te leren kennen. Gré is psychosociaal ondersteuner (PSO’er) bij het Zorgcafé van Dokters van de Wereld in Nijmegen. In het Zorgcafé kunnen asielzoekers, statushouders en ongedocumenteerden terecht voor een luisterend oor en hulp bij het wegwijs worden in het doolhof van de Nederlandse gezondheidszorg. “Het Zorgcafé is heel laagdrempelig, vertelt Gré. “De mensen komen een kopje koffie drinken en zo raken we in gesprek. Als ze dat willen, het hoeft niet.” Het begint met wat aftastende vragen. Er komen mensen die heel veel hebben meegemaakt: oorlog, verlies, onzekerheid, seksueel misbruik, teleurstelling. Problemen die zo groot zijn dat ze vaak niet zomaar bespreekbaar zijn. Gré: “Iemand zegt bijvoorbeeld dat ze slecht slaapt. Dat is veelvoorkomende klacht en er schuilt heel veel achter. Voorlichting is ontzettend belangrijk. Vertellen wat voor symptomen er kunnen zijn als je geweld hebt meegemaakt. Waar kun je allemaal last van krijgen? Mensen kunnen snel geïrriteerd raken, dat is iets wat ook bij een posttraumatische stressstoornis (PTSS) hoort, net als nachtmerries, slecht slapen, herbeleving. Je komt ook weleens mensen tegen die het heel eng vinden om een politieagent te zien, of om een bepaald geluid te horen, een vliegtuig bijvoorbeeld. En ook rouwverwerking is vaak moeilijker omdat ze geen afscheid hebben kunnen nemen. Telefoon krijgen dat er iemand is overleden. Dat is ook heel zwaar. Dat ze niets kunnen doen, dat ze niet terug kunnen.” Samenwerken Hoe ziet een dag in het Zorgcafé eruit? Wordt het spreekuur druk bezocht? “Het is in Gezellig, dat is een grote ontmoetingsruimte en meestal zitten er wel zo’n 20 tot 25 mensen her en der. Vluchtelingen zijn ook host, zetten koffie en thee, heel vaak is er iemand die kookt. Mensen zitten achter de computer of gewoon een beetje te praten. Soms komt er ook iemand die is doorverwezen. Door organisaties als Vluchtelingenwerk, Stichting Gast of welzijnsorganisatie Bindkracht 10.” Mooi om te horen dat er ook samengewerkt wordt. “Ja, we hebben een heel goed netwerk in de stad. Het is hier klein en overzichtelijk. Riek, een andere vrijwilliger hier, een psycholoog, en ik hebben de afgelopen 20 jaar in Nijmegen gewerkt. Zij in de verslavingszorg, ik met vluchtelingen. We kennen veel mensen. We kunnen bijvoorbeeld rechtstreeks met sommige huisartsen overleggen, dat is een groot voordeel.” Cultuur-coaches De PSO’ers werken nauw samen met cultuur-coaches. Dat zijn mensen die de taal van de bezoekers spreken; Arabisch, Farsi of Tigrinya. Ook beheersen ze het Nederlands èn kennen ze ons systeem en onze gewoonten. Ze zijn een soort brug tussen de zorgverlener en de migrant. Hoe bevalt de samenwerking met de cultuur-coaches? Gré: “Heel erg goed. We hebben ontzettend goede coaches. Sommigen zijn wat ouder, dat maakt ook uit. Er zijn drie artsen bij. Een van hen is basisarts in Nederland. En er werkt ook een Syrische specialist. Dat is heel handig omdat er veel Syriërs zijn. Zij weet hoe het in Syrië was en kan goed uitleggen dat het hier anders gaat bij de dokter. Mensen willen bijvoorbeeld een foto, een mri scan en dat is hier heel beperkt. Dat is soms lastig uit te leggen.” Heumensoord Gré werkt vanaf het begin, sinds 2017, in het Zorgcafé in Nijmegen.“Ik kwam met Dokters van de Wereld in aanraking toen Heumensoord hier kwam. Dat was een tentenkamp waar zo’n 3000 vluchtelingen zijn opgevangen. Vooral Syriërs. Ik werkte daar als vrijwilliger. Dokters van de Wereld was in het kamp betrokken bij het opzetten van de voorlichting over de gezondheidszorg in Nederland. Uiteindelijk is daar het Zorgcafé uit voort gekomen. We houden drie keer in de week spreekuur in ontmoetingscentrum Gezellig.” Je bent van beroep sociaal psychiatrisch verpleegkundige, toch

‘Ik ben meer dan alleen een vluchteling’ Connectness, Hope, Identity, Meaning, Empowerment, Recognition en Safety. Dat zijn de pijlers van een nieuwe training die Dokters van de Wereld sinds september vorig jaar aanbiedt aan ongedocumenteerden met een trauma. De zeven pijlers vormen de basis van de METS methode voor persoonlijk herstel bij psychische problematiek, die zeer effectief blijkt. METS staat voor: Method for Empowerment of Trauma Survivors. De focus van de training ligt niet op het trauma, maar op het (her)ontdekken van de eigen kracht en identiteit van de deelnemers. Wat geeft jou betekenis? Wie ben jij? Hoe ben jij in contact met andere mensen? Een greep uit de reacties van cursisten: ‘Ik ben meer dan alleen een vluchteling’, ‘ik heb veel geleerd over mezelf, een nieuwe kijk gevonden op mijn leven’. ‘Ik heb nieuwe manieren ontdekt om met mijn problemen om te gaan’. Voorbereidend werk “De training is bedoeld voor ongedocumenteerde mensen die op onze psychosociale spreekuren komen en in aanmerking komen voor bijvoorbeeld een behandeling voor posttraumatische stressstoornis (PTSS)”, vertelt METS-trainer Martha Teijema. “De wachtlijst voor zo’n behandeling in een traumacentrum is vaak erg lang. Daarom bieden wij hen in de tussentijd een METS training aan. Ongedocumenteerde mensen krijgen bij ons de METS en hopelijk daarna een behandeling bij een traumacentrum.“ De training wordt gegeven door medische vrijwilligers van Dokters van de Wereld; psychologen en artsen met ervaring in de psychiatrie. Zij zijn daarvoor speciaal opgeleid door traumacentrum Arq of Laguna, een collectief voor psychische gezondheidszorg. De training bestaat uit negen bijeenkomsten en is gratis voor de deelnemers. De groepsgrootte varieert van vier tot negen deelnemers. Op dit moment wordt METS alleen aangeboden in Amsterdam, maar er zijn plannen voor uitbreiding naar Den Haag en Rotterdam. Focussen op wat wél kan Martha: “De training is echt een groot succes. Mensen hebben er echt heel veel aan. Vooral de focus op identiteit vinden mensen fijn. We bespreken bijvoorbeeld de vragen ‘wie ben jij? Wat zijn de rollen die jij aanneemt in het leven? Het feit dat daar na jaren weer over gesproken wordt. Dat je niet alleen ongedocumenteerde bent of vluchteling of hoe je het ook noemt. Er was bijvoorbeeld een oudere man die al 28 jaar in Nederland is en die supermooi kan tekenen. METS liet hem zien dat dat ook een van zijn identiteiten is, en mag zijn. Dat hij nog steeds een ongedocumenteerde in Nederland is, maar ook kan zeggen: ‘ik ben tekenaar’. Wat we ook vaak zien is dat mensen eenzaam zijn en moeite hebben met vertrouwen. Dat zijn allemaal aspecten die besproken worden en dan vanuit iemands kracht. Dus niet: ik vertrouw niemand, maar focussen op de voordelen als je wèl op iemand vertrouwt.” Europese samenwerking Het METS project wordt gefinancierd door de Europese Commissie. De training is ontwikkeld door Arq Psychotrauma Expert Groep en wordt inhoudelijk gestuurd door het expertiseteam Herstel Ondersteunende Zorg (HOZ) van Equator Foundation. Er wordt samengewerkt met organisaties uit verschillende Europese landen

PERSBERICHT Deelnemers van het Leger des Heils Noordoost en andere zorginstellingen in Zwolle krijgen op vrijdag 25 juni een gratis mondzorgbehandeling. Het gaat om mensen met gebitsproblemen voor wie een bezoek aan de tandarts of mondhygiënist te duur is. In de mobiele tandartspraktijk van Dokters van de Wereld krijgen zij een noodbehandeling en poetsvoorlichting. De mobiele tandartspraktijk staat die vrijdag van 9.00 uur tot 17.00 uur bij het gebouw van het Leger des Heils aan de Dokter van Thienenweg 2 in Zwolle. Om 12.30 uur is er een feestelijk moment waarbij er een intentieverklaring wordt ondertekend door de tandartsen, het Leger des Heils en Dokters van de Wereld. Hiermee committeren de tandartsen zich om gratis basale mondzorg te blijven bieden aan kwetsbare mensen in Zwolle. Dorrit de Jong, wethouder Zorg van de gemeente Zwolle: “Ik ben erg blij met dit initiatief. Iedereen heeft mondzorg nodig, en ik ben er trots op dat de deelnemende organisaties dit in Zwolle mogelijk maken”. Elke glimlach telt “Sinds de tandarts voor volwassenen uit het basispakket is gehaald, is mondzorg voor bijna 1,5 miljoen mensen in Nederland onbetaalbaar geworden”, vertelt Caroline van Wingaarden, projectleider van de Mondzorgcampagne ‘Elke glimlach telt’. “Daarom behandelen wij met financiële steun van Prodent en in samenwerking met tandartsen en lokale partnerorganisaties zoals schuldhulpverlening, daklozenopvang, voedselbanken en migrantenorganisaties, elke maand in een andere provincie mensen met gebitsproblemen die de tandarts écht niet kunnen betalen. Zo ook in Zwolle waar we in samenwerking met het Leger des Heils deze actie hebben georganiseerd”. Goede zorg Lenneke Koppenhol, directeur Zorg van het Leger des Heils: “Het Leger des Heils is onvoorwaardelijk betrokken bij de mensen in de samenleving die tussen wal en schip dreigen te vallen. Hierbij richten wij ons specifiek op de mensen die door een combinatie van complexe problematiek sociale uitsluiting ervaren. Vaak zijn een veelheid aan problemen, schaamte voor de situatie waarin de deelnemer zich bevind, redenen om geen prioriteit te geven aan goede mondzorg. Wij zijn van mening dat iedereen recht heeft op goede mondzorg. Daarom grijpen wij iedere mogelijkheid aan om onze deelnemers hierin te ondersteunen. Middels deze actie hopen wij ook een bijdrage te leveren. Onze droom is dat onze deelnemers zichzelf de moeite waard vinden, hoop ervaren en dat ieder van hen zich gezien weet en zich gekend voelt. Een stap in herstel van hun gewone leven”. Vervolgbehandelingen Van Wingaarden: “Gezien de complexiteit van de gebitsproblemen die wij op zo’n dag aantreffen, is een eenmalige behandeling voor de meeste mensen vaak niet voldoende. Daarom zijn we blij dat tandartsen uit Zwolle bereid zijn om vervolgbehandelingen te verrichten”. Mondzorg terug in het basispakket De gevolgen van verwaarloosde mondzorg zijn groot. Mensen krijgen moeite met eten, kunnen niet slapen door de pijn en trekken zich terug uit schaamte over hun slechte gebit. Op iets langere termijn kunnen verwaarloosde gebitsproblemen zelfs hart- en vaatziekten veroorzaken. Dat kan weer leiden tot ziekteverzuim of werkeloosheid. van Wingaarden: “Daarmee zijn tandziekten niet alleen een probleem voor iemands gezondheid, maar voor de hele maatschappij. Wij pleiten er dan ook voor om mondzorg weer in het basispakket van de zorgverzekering op te nemen en zijn daarvoor een petitie gestart.” Persbericht

Na Amsterdam en Nijmegen kent nu ook Arnhem een Zorgcafé. Het Zorgcafé van Dokters van de Wereld is een laagdrempelig spreekuur waar nieuwkomers terechtkunnen met vragen over hun gezondheid. “We kregen bij ons Zorgcafé in Nijmegen steeds meer verzoeken van vluchtelingen en migranten om ook in Arnhem van start te gaan”, vertelt Karlijn Hendriks, coördinator van de Zorgcafés in Arnhem en Nijmegen. “Nieuwkomers hebben behoefte aan een luisterend oor, zeker omdat velen door corona de afgelopen tijd wat geïsoleerd zijn geraakt. Sommigen zoeken hulp bij het verwerken van traumatische ervaringen, anderen willen informatie over corona en vaccinaties. Vandaar dat we op zoek zijn gegaan naar een geschikte locatie en vrijwilligers.” Dat is gelukt. Het Zorgcafé heeft onderdak gevonden in het gebouw van Refugee Company. Op 18 juni kon het officieel zijn deuren openen en voortaan kan iedere nieuwkomer elke woensdag van 13.00 tot 15.00 uur binnenlopen in A Beautiful Mess, in het Sonsbeekpark. Brug slaan In het Zorgcafé slaan vrijwillige artsen, verpleegkundigen, psychologen en cultuurcoaches in diverse talen een brug tussen nieuwkomers en de reguliere zorg. Het team luistert zorgvuldig naar hun klachten, biedt psychosociale ondersteuning en signaleert vroegtijdige tekenen van ernstige psychische problematiek. Ook geven zij voorlichting over hoe de Nederlandse gezondheidszorg is georganiseerd. Hendriks: “Dat is hard nodig, omdat er vaak grote verschillen bestaan tussen de zorg hier en in het land van herkomst. Een heel simpel voorbeeld: een huisarts in Nederland ontvangt zijn of haar patiënten in gewone kleren, maar in veel andere culturen is een dokter iemand in een witte jas en met diploma’s aan de muur. Dat moet je dus uitleggen, anders neemt iemand de huisarts niet serieus.” Cultuurcoaches onmisbaar Om ervoor te zorgen dat nieuwkomers zich letterlijk en figuurlijk gehoord voelen, zijn cultuurcoaches of cultuurmediators van onschatbare waarde. Zij komen zelf uit onder meer Syrië, Iran, Somalië, Eritrea of Afghanistan, spreken de taal en kennen de cultuur. Daardoor begrijpen zij klachten van nieuwkomers beter en pikken ook de non-verbale signalen en de zaken die niet uitgesproken worden op. Ook voor het Reach Out programma , dat vluchtelingen en migranten ondersteunt die seksueel en gendergerelateerd geweld (hebben) ervaren, zijn deze cultuurmediators van groot belang. De afgelopen anderhalf jaar is met financiële steun van de EU een groep van 26 cultuurmediators getraind. Zij hebben in informatiesessies met mensen uit hun eigen gemeenschap of taalgebied groepsgesprekken gevoerd over seksueel en gendergerelateerd geweld en informatie verstrekt over de beschikbare hulpverlening in Nederland. Bespreekbaar maken “Dit project is slechts een eerste aanzet, maar heeft het thema wel al op de kaart gezet bij reguliere zorgverleners, migrantenorganisaties, steunorganisaties en vluchtelingen- en migrantengemeenschappen zelf”, zegt projectcoördinator Petra Wisse. “Het is voor Nederlanders al een moeilijk onderwerp, laat staan dat je in een land woont waar je de taal niet spreekt, in een omgeving zit die jou de schuld zal geven en zorgverleners die niet weten hoe dit bespreekbaar te maken. Dan voel je je heel eenzaam en onbegrepen.” Dat herkent cultuurmediator Haweya uit Somalië. “Als meisje ben ik besneden, maar over de gevolgen daarvan werd niet gepraat. Ook niet toen ik als volwassen vrouw in Nederland van mijn twee jongste kinderen beviel. Het werd genoteerd in mijn medisch dossier, maar niemand sprak er met mij over. Daarom wil ik dit thema bespreekbaar maken, bij Nederlandse zorgverleners en binnen mijn eigen gemeenschap.” Mondzorgkaravaan Om de opening van het Zorgcafé extra luister bij te zetten, werden er op 18 juni in het Arnhemse Sonsbeekpark diverse activiteiten georganiseerd. Tientallen vrijwilligers lieten bezoekers kennismaken met ons werk. Ook de Mondzorgkaravaan , bestaande uit een mobiele tandartsspraktijk en poetsvoorlichtingsbus, was aanwezig. Veertien mensen (statushouders en ongedocumenteerden) met gebitsproblemen v

Rode Kruis, Valente en Dokters van de Wereld waarschuwen voor risico’s na sluiting noodopvang voor ‘niet rechthebbende’ dak- en thuislozen Mogelijk honderden mensen op straat na sluiting noodopvang op 1 juni De 3 organisaties maken zich grote zorgen om de dak- en thuislozen die geen recht hebben op de reguliere opvang. In veel steden staan zij vanaf vandaag mogelijk massaal op straat. Met ingang van 1 juni sluiten gemeenten de noodvang voor deze groep, terwijl de samenleving nog steeds niet helemaal open is. Hierdoor kunnen zij moeilijker ergens terecht. Een ‘onverantwoorde situatie’, aldus het Rode Kruis, dat overheden oproept om te voorkomen dat mensen gedwongen op straat slapen. Dokters van de Wereld en Valente ondersteunen de oproep. Tijdelijke noodopvang Het Rode Kruis verwacht de komende tijd een toename van het aantal dakloze mensen op straat. Vanwege het einde van de noodopvang en de versoepelingen van de lockdownmaatregelen vervalt de crisisregeling en zijn noodopvanglocaties aan het afbouwen. EU-migranten of ongedocumenteerde migranten zijn vanaf 1 juni niet langer welkom. Een onwenselijke situatie, aldus het Rode Kruis. “We maken ons zorgen om deze groep mensen. Vooral omdat we nog midden in een pandemie verkeren en de coronamaatregelen nog steeds van kracht zijn en niet alle openbare ruimtes weer volledig open zijn. Zo moeten mensen vaak een afspraak maken om ergens naar binnen te kunnen ”, zegt Heleen van den Berg, hoofd Nationale Hulpverlening van het Rode Kruis. Toename door corona De groep dak- en thuislozen die geen recht heeft op de reguliere opvang is het afgelopen jaar zichtbaarder geworden. In veel gevallen gaat het om arbeidsmigranten uit Zuid- en Oost-Europa. Zij komen voor werk naar Nederland, waarbij vaak onderdak wordt geregeld. Zodra ze hun werk verliezen, staan ze op straat. Het aantal dakloze arbeidsmigranten is het afgelopen jaar door corona naar verwachting toegenomen. Op dit moment zijn naar schatting zo’n 2500 tot 3000 EU-migranten dakloos. Niet verantwoord Het Rode Kruis maakt zich vooral zorgen om de meest kwetsbare mensen binnen deze groep. Denk aan daklozen met een verhoogd risico op uitbuiting, verminderde weerbaarheid, met een licht medische en psychische problematiek of mensen die bij niemand anders terecht kunnen. Dat mensen weer op straat komen te staan lost het probleem volgens het Rode Kruis niet op. “Als mensen op straat leven, levert dat stress op en wordt het steeds lastiger om hun eigen situatie te verbeteren. Daarnaast is er veel werk in het informele circuit verdwenen en is het voor veel arbeidsmigranten nog niet mogelijk om een baan te vinden. Dat zal tijd in beslag nemen”, aldus Heleen van den Berg. Valente en Dokters van de Wereld Valente en Dokters van de Wereld sluiten zich aan bij de oproep van het Rode Kruis. Ook zij zien dat EU-migranten en mensen zonder verblijfspapieren weinig tot geen sociale rechten hebben. Het ontbreekt hen aan toegang tot de meest basale voorzieningen. “De pandemie heeft duidelijk gemaakt dat het tijdelijk bieden van opvang zonder structureel perspectief op verbetering van de leefsituatie, geen oplossing is voor de maatschappelijke problemen op het gebied van mensenrechten, veiligheid en volksgezondheid”, aldus Esmé Wiegman, directeur Valente. Volgens Jasper Kuipers, directeur van Dokters van de Wereld, leidt het ontbreken van opvang voor kwetsbare dak- en thuislozen tot enorm veel onzekerheid én gezondheidsrisico’s. “Onze artsen zien dag in dag uit dat mensen zonder adequate huisvesting beduidend meer gezondheidsproblemen hebben, zowel fysiek als psychisch. Opvang is een absolute randvoorwaarde voor gezondheid! Het steeds op- en afschalen van opvang door het veranderende Rijksbeleid leidt bovendien tot onnodige verspreidingsrisico’s en legt een enorme druk op hulpverleners.” Oproep gemeenten Het Rode Kruis en Valente riepen eerder dit jaar gemeenten op om de noodopvang voor iedereen open te houden, ook na de lockdown. “We merkten dat steeds meer mensen in nood kwamen, terwijl ze volgens de regels geen recht hebben op reguliere o

Dokters van de Wereld verwelkomt het recent afgekondigde ‘staakt-het-vuren’ tussen Israël en de bezette Palestijnse gebieden. Tegelijkertijd waarschuwen we via een internationaal statement voor het doorlopende risico op verergering van de humanitaire crisis. Minstens 30 zorginstellingen in Gaza hebben schade of zijn grotendeels vernietigd, waaronder de Hala Al Shawa-kliniek voor eerstelijnszorg en het centrale COVID-19-testlaboratorium in de Rimal-kliniek in Gaza-stad. Het toch al kwetsbare gezondheidszorgsysteem in Gaza kampt nu, nog méér dan voorheen, met ernstige tekorten aan medicijnen, water en elektriciteit. Zelfs vóór de meest recente agressie leefden de Palestijnen in Gaza met slechts 4 à 8 uur elektriciteit per dag, met 96% van hun water ondrinkbaar en met een vergaande beperking van hun bewegingsvrijheid. De bombardementen zullen aanzienlijke en langdurige gevolgen hebben voor de geestelijke gezondheid. Dokters van de Wereld betuigt haar solidariteit aan de collega's van gezondheidswerkers in Gaza die zorg zijn blijven verlenen onder deze moeilijke omstandigheden. Vijf medische hulpverleners zijn omgekomen sinds het begin van de escalaties en we betuigen onze oprechte condoleances aan hun dierbaren. Wij benadrukken dat humanitaire en ontwikkelingshulp niet in de plaats mogen komen voor het aanpakken van de diepere oorzaken van ongelijkheid in de bezette Palestijnse gebieden. Duurzame ontwikkeling kan alleen gedijen als de internationale mensenrechten en het humanitaire recht niet voortdurend worden geschonden. In lijn met de Health Cluster van de Wereld Gezondheid Organisatie roept Dokters van de Wereld op tot: 1. Het beëindigen van het geweld in de bezette Palestijnse gebieden en het werken aan een situatie waarin Palestijnen hun volledige rechten kunnen genieten, inclusief het recht op de hoogst haalbare gezondheidsstandaard. 2. Het zorgen voor respect en bescherming van burgers en gezondheidszorg, in overeenstemming met het internationaal recht. Gezondheidszorg mag nooit een doelwit zijn. 3. Het toegankelijk maken van humanitaire hulp aan de Gazastrook, zodat er toegang is tot essentiële medische benodigdheden. Bovendien moeten medische teams en humanitair personeel naar binnen kunnen, en moet transport mogelijk zijn van patiënten die buiten de Gazastrook medische zorg nodig hebben. 4. Het ondersteunen van het Palestijnse gezondheidszorgsysteem zodat effectieve humanitaire noodhulp en essentiële gezondheidszorg in stand worden gehouden en versterkt worden. De Health Cluster doet een dringende oproep voor 11 miljoen dollar, zodat essentiële medicijnen en zorg de mensen in het bezette Palestijnse gebied die het nodig hebben, kunnen bereiken. Lees hier het internationale statement

De Co-Cycling Tour 2021 gaat door! Deze sponsorfietstocht, die ieder jaar wordt georganiseerd door co-assistenten van Amsterdam UMC, werd vorig jaar afgelast vanwege corona. Ook dit jaar beïnvloedt de pandemie de tour, maar de organisatie heeft daarop iets bedacht: Co-Cycling gaat deels virtueel. Iedereen die van fietsen houdt kan meedoen en daarmee geld ophalen voor een goed doel. Dit jaar is dat Dokters van de Wereld. De Co-Cycling Tour wordt op 12 juni gereden, maar kan met de App ook eerder worden gefietst op bijvoorbeeld 11 of 13 juni. Deelnemers kunnen kiezen uit drie afstanden: 50, 100 of 150 kilometer en kunnen vanaf elk punt in Nederland starten, van Groningen tot Limburg. De Co-Cycling app houdt vervolgens in een online klassement de route en tijd van iedere deelnemer bij. Zo fietst ieder afzonderlijk zijn of haar eigen tour, maar zijn de wielrenners toch met elkaar verbonden. Wil je ook meedoen? Dat kan! Koop hier je ticket en ontvang een uniek Co-Cycling Wielrenshirt. Je kunt je inschrijven t/m 8 juni 2021.

PERSBERICHT Dokters van de Wereld is geschokt door de dood van de 17-jarige Obaida, die op maandag 17 mei werd gedood door Israëlische troepen in het vluchtelingenkamp Al-Arroub. Obaida werd als jonge tiener twee keer gevangengezet door het Israëlische leger en door hulpverleners van ons project ‘Kinderen en detentie’ begeleid en verzorgd. Naar aanleiding van deze en andere recente gebeurtenissen roept Dokters van de Wereld de internationale gemeenschap op om in te grijpen zodat beide partijen het internationaal humanitair recht respecteren en burgers beschermen. Dokters van de Wereld is sinds 2006 actief in de bezette Palestijnse gebieden. De dood van Obaida komt als een schok. “Dit is vreselijk nieuws. Wij leven mee met familie en vrienden van Obaida en andere slachtoffers”, aldus Jasper Kuipers, directeur van Dokters van de Wereld. De recente toename van geweld in het bezette Palestijnse gebied en Israël heeft al veel burgerlevens, inclusief kinderen, gekost. Sinds 10 mei zijn in totaal 213 Palestijnen omgekomen in de Gazastrook, onder wie 61 kinderen. 1442 Palestijnen zijn gewond geraakt en meer dan 40.000 inwoners van Gaza hebben hun huizen verlaten om hun toevlucht te zoeken in scholen, moskeeën en andere gebouwen die gezien worden als veiliger. 14 Israëliërs, onder wie 2 kinderen, kwamen ook om het leven als gevolg van het raketvuur. Dokters en burgers geen doelwit Op 17 mei kwamen twee dokters om het leven bij een bombardement. Dr. Ayman Abu al-Ouf was het hoofd van de interne medische afdeling van het Shifa-ziekenhuis en lid van het Covid-19-managementteam. Ook zijn vrouw, twee kinderen en drie familieleden kwamen om het leven. Dr. Moen al-Aoul werkte vóór zijn pensionering als psychiater voor het ministerie van Volksgezondheid. Dokters van de Wereld veroordeelt de dood van deze twee artsen en hun families, evenals de gerichte aanvallen op gezondheidsfaciliteiten. “Gezondheidswerkers en burgers mogen nooit doelwit zijn”, stelt Kuipers. “Volgens het internationaal humanitair recht zijn opzettelijke aanvallen op medisch personeel en medische structuren, zoals ziekenhuizen, feitelijk oorlogsmisdaden”. 95 aanvallen op gezondheidsfaciliteiten en personeel De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft in het hele bezette Palestijnse grondgebied 95 aanvallen geregistreerd op gezondheidsfaciliteiten en haar personeel sinds het begin van de Ramadan (73 op de Westelijke Jordaanoever en 22 in de Gazastrook). Personeel is geslagen en gearresteerd, ambulances beschadigd, en gezondheidsvoorzieningen zijn volledig of gedeeltelijk vernield. "Onze teams in Oost-Jeruzalem, de Westelijke Jordaanoever en Gaza maken dagelijks geweld en bombardementen mee. Elke dag, elk moment, dezelfde vraag: zullen we vandaag overleven? Desalniettemin doen zij er alles aan om degenen die het hebben overleefd en worden beïnvloed door de traumatische gevolgen van het conflict te blijven helpen”, vertelt Korina Kanistra, algemeen coördinator van Médecins du Monde in Palestina. Psychologische hulp Dokters van de Wereld werkt al jaren in Palestina, zowel in Gaza als op de Westelijke Jordaanoever. Onze teams bieden essentiële psychosociale ondersteuning aan gemeenschappen, ondersteunen gezondheidscentra en ziekenhuizen en staan de autoriteiten bij in de reactie op de Covid-19-pandemie. Médecins du Monde Zwitserland werkt al twee jaar samen met de lokale organisatie SAWA, die via een gratis hulplijn ondersteuning biedt in geval van psychische nood. De afgelopen tien dagen zijn de hulpverzoeken sterk toegenomen "Ik zit in mijn laatste jaar van de middelbare school, ik ben bang, mijn ziel is moe, ik ben bang voor alles om me heen me. Ik zit in mijn woonkamer; elk moment kan een bom me raken. Ik heb je hulp nodig, vertel me dat ik zal blijven leven en afstuderen", aldus een 17-jarige meisje dat onze hulplijn belde. Voor vragen kunt u bellen met 020-765 38 00

Het vluchtelingenkamp Kara Tepe op Lesbos, waar Dokters van de Wereld hulpbehoevende vluchtelingen van medische zorg en advies voorzag, is gesloten door de Griekse autoriteiten. 768 kampbewoners worden  overgeplaatst naar een tijdelijk kamp, Mavrovouni, op de plek van het oude Moria, de rest wordt overgebracht naar het vasteland. Vluchtelingen die nu aankomen op Lesbos, worden direct in Mavrouni opgenomen. Dokters van de Wereld verhuist mee. Lees hier meer over wat we in Kara Tepe hebben gedaan Kara Tepe was het laatst overgebleven kamp waar de leefomstandigheden en veiligheid van vluchtelingen vrij goed waren geregeld. Na de brand in Moria brachten diverse medische ngo’s kwetsbare bewoners, zoals zwangere vrouwen en mensen met fysieke en/of geestelijke beperkingen, naar Kara Tepe. Ook vanuit andere kampen was er toeloop. Sommige patiënten zijn nu terug bij af. Mavrovouni is druk en onveilig. Net als in het eerste Moria-kamp, is er officieel plek voor 3000 mensen, maar woont er minimaal het dubbele aantal. Ook slapen mensen in tenten die niet goed bestand zijn tegen de weersomstandigheden op het eiland. Er is weinig privacy. Warm water en sanitaire voorzieningen zijn onvoldoende aanwezig. Mensen worden aangevallen door ongedierte, zoals ratten, schorpioenen en slangen. Vrouwen durven ’s avonds hun tent niet uit vanwege aanhoudende geruchten over verkrachtingen. Regelmatig zijn er vechtpartijen en berovingen. Ook zit er vier keer zoveel lood in de grond als wettelijk is toegestaan, wat met name schadelijk is voor spelende kinderen en zwangere vrouwen. Het is niet voor het eerst dat de Griekse regering NGO-adviezen naast zich neerlegt en opvangcentra met relatief goede voorzieningen sluit. Een aantal maanden geleden werden alle bewoners uit kamp PIKPA naar Moria 2.0 overgebracht. De redenen voor de sluiting zijn niet duidelijk. Er wordt nauwelijks gecommuniceerd. Wel heeft de burgemeester van Lesbos, Stratis Kytelis, bij zijn aanstelling in 2019 beloofd om Kara Tepe te sluiten. Ook komen er geen nieuwe kampen op het overvolle eiland bij. De Griekse regering wil zoveel mogelijk vluchtelingen vanuit Lesbos via het vasteland naar hun uiteindelijke plaats van bestemming sturen, of terug laten keren naar het land van herkomst.