Het internationale netwerk Dokters van de Wereld werkt in heel Europa aan toegang tot gezondheidszorg voor vluchtelingen. De komende dagen beschrijven we onze hulpverlening en vertellen we de verhalen van de mensen die we tegenkomen. Man (36) reizend met zijn vrouw, drie kinderen en meerdere gezinnen. “We woonden in Homs maar een paar jaar geleden moesten we daar weg door de oorlog. Ons huis was ingestort. We vertrokken naar Damascus maar de oorlog kwam steeds dichterbij. Toen er een bom in onze woonkamer terecht kwam hebben we besloten het land te verlaten. Hij was niet ontploft, maar ik was gewond aan mijn schouder en knie. De rest van ons gezin was ongedeerd. We wisten dat het een kwestie van tijd zou zijn tot er wel iets mis zou gaan. We zijn tussen Syrië en Turkije legaal de grens over gegaan. In Izmir hebben we rondgevraagd waar we met een boot verder konden reizen. Geen moeilijke opgave want het is daar big business. Reizen door Macedonië en Servië was heel zwaar. Soldaten en politie praten niet met je, iedereen schreeuwt naar je. “Doorlopen, wachten, stop.” Nergens is een plek waar je veilig bent, waar je kunt slapen. Als je eten krijgt is het niet van de regering maar dankzij vrijwilligers en NGO’ s. En op sommige plekken moet je soldaten omkopen om uit de rij te komen." Kroatië In Kroatië zijn verkiezingen geweest en heeft de huidige regering geen mandaat om beleid te maken met betrekking tot de vluchtelingencrisis. Ook moeten we afwachten of Dokters van de Wereld België toestemming krijgt om hulp te verlenen in dit land. Er zijn verschillende kampen ingericht op de route van Servië naar Slovenië waar verschillende NGO’s aan het werk zijn. Dokters van de Wereld België staat in contact met het Center for Peace Studies uit Kroatië, die de situatie in de verschillende kampen monitort en vrijwilligers in een van de kampen heeft. Tsjechië Hier is het grootste probleem toegang tot gezondheidszorg in de opvangcentra. Dit wordt bemoeilijkt door de grote aantallen mensen, de taalbarrière en wederzijds wantrouwen. Er worden vrijwilligers ingezet om mensen te begeleiden en psychologisch te ondersteunen. Griekenland In Athene blijft Dokters van de Wereld Griekenland medische hulp en medicijnen verstrekken aan de vluchtelingen die in het stadion Galatsi wachten op de mogelijkheid tot doorreizen. Huisartsen, kinderartsen, gynaecologen, orthopeden en een dermatoloog verlenen basale medische zorg. In de haven van Kavala, waar veel mensen arriveren vanaf de eilanden op weg naar Athene, geeft een team van Dokters van de Wereld Griekenland basiszorg. Op Lesbos worden per week 1350 tot 1900 consulten gedaan, op Chios zo’n 350 tot 500 per week. Vrijwilligers uit  Nederland en Spanje staan Dokters van de Wereld Griekenland bij om in de officiële en niet officiële kampen hulp te bieden. In Idomeni (bij de grens met Macedonië) zijn veel mensen gestrand en de situatie is erg onduidelijk. Mensen met “ongewenste nationaliteiten” worden geweigerd bij de grens en teruggestuurd. Deze mensen kwamen terug in het kamp en verzamelden zich bij de grens. De spanningen liepen hoog op. Het aantal mensen dat in het kamp verbleef, nam sterk toe. Hongarije Voordat de Hongaars-Kroatische grens sloot werden ongeveer 6000 mensen geholpen door onze Hongaarse partner Menedek. Zij kregen informatie over asielprocedures in Hongarije, er werd bemiddeld tussen de politie en de migranten en ze werden begeleid naar kinderbescherming en juridische bijstand. De grootste groep is doorgereisd naar Oostenrijk. In November is de grens met Kroatië gesloten, treinstations aan de grens zijn gedeeltelijk afgesloten en aan de grenzen en in luchthavens wordt streng gecontroleerd. Italië In 2015 zijn alleen al in de haven van Calabrië meer dan 27.900 immigranten gearriveerd. Dokters van de Wereld heeft in november een verkennende missie uitgevoerd om te onderzoeken of er hulp kan worden geboden in deze regio. Nederland Hier werken we samen met het Rode Kruis op de noodopvanglocaties Heumensoord, Ter Apel, Kaatsheuvel en Veldhoven ‘s. We bemannen ‘s avonds e

Het internationale netwerk Dokters van de Wereld werkt in heel Europa aan toegang tot gezondheidszorg voor vluchtelingen. De komende dagen beschrijven we onze hulpverlening en vertellen we de verhalen van de mensen die we tegenkomen. Man (28) uit Palestina reizend met vrouw en kind (3). “Ik kom nu uit Syrië maar oorspronkelijk kom ik uit Palestina. Vijf jaar geleden moest ik dat land ontvluchten. Ik ben met mijn ouders geëmigreerd naar Syrië en heb daar sociologie gestudeerd. Zij zijn niet met mij meegekomen naar Europa. Hun leven is erg zwaar geweest en zij zijn moe van het verhuizen. Aangezien we Palestijns zijn moesten we illegaal de grens oversteken, ervoor zorgend dat het Turkse leger ons niet zag. Als het Turkse leger je betrapt ziet het er niet goed voor je uit. Dan wordt je opgepakt of zelfs doodgeschoten. Na de grens is een twee kilometer brede strook niemandsland waar je moet rennen voor je leven. Hoe doe je dat, met een kind van drie en al je bezittingen in koffers en tassen?’ Albanië In Albanië heeft de Zwitserse afdeling van Dokters van de Wereld een verkennende missie uitgevoerd. Er reizen (nog) geen mensen door Albanië. België Sinds augustus 2015 zijn er iedere maand tussen 4000 en 5000 mensen gearriveerd in België. De overheid kan niet meer dan 150 tot 250 mensen per dag registreren en veel gezinnen bivakkeerden op straat voor het kantoor voor Vreemdelingenzaken, zonder water, eten of beschutting. De overheid opende een transit ontvangstcentrum met 1000 bedden gerund door het Rode Kruis. Hier is alleen medische spoedhulp, dus geen zorg voor zwangere vrouwen, kinderen of mensen met chronische ziekten. Naast de duizend personen die wachten in het transit centrum bivakkeren ook nog zo’n 500 personen die asiel willen aanvragen op straat en meer dan 2000 mensen wachten op een afspraak bij Vreemdelingenzaken om geregistreerd te worden. Deze mensen hebben geen toegang tot gezondheidszorg, onderdak, maatschappelijke ondersteuning of onderwijs voor hun kinderen. Dokters van de Wereld is met partners de mogelijkheid tot het nemen van juridische stappen aan het onderzoeken om de Belgische overheid tot actie te dwingen. Dokters van de Wereld België runt, met partners, een dagcentrum waar medische consulten worden aangeboden. Een dokter, twee verpleegkundigen, een psycholoog en een tolk verzorgen 30 tot 40 consulten per dag. De patiëntenpopulatie is gemengd; het grootste deel bestaat uit zojuist gearriveerde vluchtelingen. Ook ongedocumenteerde vreemdelingen en mensen die zich nog niet hebben kunnen registreren als asielzoeker komen naar het centrum. Bulgarije Veel vluchtelingen, ook alleen reizende minderjarigen, getuigen van bedreiging, mishandeling, afpersing en zelfs schietpartijen door de Bulgaarse politie. Veel incidenten vinden plaats bij de grens van Bulgarije met Turkije en Servië. Ook worden vluchtelingen vastgehouden in gesloten centra, waar zij werden mishandeld door politie en personeel. Frankrijk In Calais liep de nood zo hoog op dat Dokters van de Wereld Frankrijk een spoedprocedure aanspande om de Franse staat te dwingen actie te ondernemen. Het gerechtshof bepaalde dat de overheid voorzieningen moet treffen.  De mensen in het kamp bij Calais moeten toegang krijgen tot schoon kraanwater, toiletten en een vuilnis ophaalsysteem. Er moet een grote schoonmaak plaatsvinden in het kamp en toegangswegen voor hulpdiensten moeten worden vrijgemaakt. Ook moeten alle minderjarige bewoners worden opgespoord en onder verantwoordelijkheid van de overheid worden gebracht. De winter zorgt voor veel stress en angst in het kamp en de aanslagen in Parijs zorgen voor extra onrust. Om warm te blijven worden gevaarlijke vuurtjes gestookt. Eind november veroorzaakte dat een brand waarbij twee gewonden vielen en vijftien tenten in de as werden gelegd. Er is brand gesticht in de mobiele unit van Dokters van de Wereld Frankrijk, waarvan aangifte is gedaan. De dagelijkse spreekuren en het volgen en begeleiden van de meest kwetsbare bewoners gaat wel door. In Duinkerken is ook een kamp waar 1500 mensen leven, het daa

Eind 2015 hebben er zeker 59.100 vluchtelingen asiel aangevraagd in Nederland, twee keer zoveel als 2014. Vrijwel alle asielzoekers worden opgevangen in zo’n 135 opvang- en noodopvanglocaties zoals sporthallen. Sinds september ondersteunt Dokters van de Wereld op verzoek van het Rode Kruis vluchtelingen in vier noodopvanglocaties van het COA. Onze vrijwillige artsen onderzoeken mensen met klachten en verwijzen hen door naar medische instanties. Naast hulpverlening in Heumensoord en in Ter Apel biedt Dokters van de Wereld sinds kort ook hulp in Veldhoven en Kaatsheuvel ter overbrugging naar een meer structurele oplossing.  Ter Apel en Heumensoord Momenteel bevinden zich slechts zo’n 50 vluchtelingen in Ter Apel, voorheen waren dit er zo’n 1200. Veel aangekomen vluchtelingen worden binnen enkele dagen gehuisvest in een van de andere opvanglocaties, zoals Heumensoord. In Heumensoord zijn de omstandigheden verre van ideaal. Zeker 3000 vluchtelingen leven daar dicht op elkaar in grote kunststof paviljoenen. Ieder paviljoen huisvest zo’n 1000 mensen. De paviljoens zijn opgedeeld in tien compartimenten, met ieder twaalf kamers voor acht personen. Mensen die elkaar in de regel niet kennen. Er is geen privacy, het is er erg gehorig, er is weinig daglicht en er zijn grote temperatuurschommelingen. Veel mensen verblijven hier vier tot zes maanden totdat hun asielaanvraag is afgerond, wat erg veel stress oplevert gezien de onzekere situatie waarin mensen verkeren. Onderstaande casus illustreert dit. Casus We worden plotseling opgeroepen door de beveiliging omdat er een jonge vrouw in de eetzaal in elkaar is gestort. Bij aankomst in de eetzaal is er wat hectiek bij een tafeltje en buigt iedereen zich over deze vrouw heen. Ze blijkt nog aanspreekbaar, ademt nog, heeft een goede hartslag, maar heeft ernstige pijnen in haar bovenbuik. We nemen haar in de rolstoel mee naar de post om haar uit de hectiek van alle goedbedoelde en bezorgde omstanders te halen. Gelukkig zijn er twee jonge meiden die ook Farsi spreken en voor ons kunnen vertalen. In de post bespreken we al haar klachten en laat ze haar brief van het ziekenhuis zien; ze blijkt voor deze pijnen al uitgebreid onderzocht te zijn in een ziekenhuis elders in het land waaruit geen duidelijke diagnose is gekomen. Ze moet zich bij klachten melden bij de EHBO post. Dan wordt het haar blijkbaar allemaal te veel; ze begint hevig te hyperventileren en is even buiten bewustzijn. Door te blazen in een plastic zakje komt ze langzaam weer bij, moet erg huilen en begint te vertellen dat ze zich zoveel zorgen maakt over de situatie waarin ze verkeert. Onze medische vrijwilliger (arts) onderzoekt haar buik nogmaals, maar er lijkt nu geen acute noodzaak voor doorverwijzing. We geven haar instructies hoe zij zich zelf kan helpen als ze wederom een dergelijke aanval krijgt. Ze krijgt pijnstillers mee naar huis en we zullen haar dagelijks op de post zien om haar het gevoel te geven dat ze bij ons terecht kan wanneer ze weer een pijnaanval heeft. Ze heeft haar zelfvertrouwen weer terug om de nacht rustig door te komen. De volgende dag kwam ze wederom op de EHBO post, ze zag er goed uit en vertelde opgelucht dat ze goed geslapen had. Veldhoven Veldhoven is een kleine opvanglocatie voor zo’n 480 vluchtelingen. De woonomstandigheden zijn ook hier erg basaal. Veel mensen vertellen ons dat ze inmiddels in zeven tot elf verschillende opvanglocaties zijn geweest. Hierdoor zijn ze uitgeput en leiden ze aan allerlei kwalen. Dokters van de Wereld heeft er met diverse partijen bij  de overheid op aangedrongen dat huisartsenzorg van Gezondheidscentrum Asielzoekers (GCA – overheid) op korte termijn wordt ingezet. Onze hulpverlening heeft immers tot doel slechts voorlopig het gat te dichten in de toegang tot medische zorg. Eerder deze week hebben we onze werkzaamheden kunnen overdragen aan het GCA. Kaatsheuvel Op Kaatsheuvel bevindt zich een caravan camping waar sinds begin januari zo’n 1200 migranten worden opgevangen. Mensen hebben hun eigen caravan en wat leefgeld, zodat hun privacy gewaarborgd is. Er z

Irene de Heijer werkt als medisch vrijwilliger (arts) voor Dokters van de Wereld. Tweede Kerstdag nam zij een dienst voor haar rekening in het opvangcentrum voor vluchtelingen in Heumensoord. In het najaar hielp zij vluchtelingen op Lesbos.

Een ode aan de vluchteling Met het toenemende geweld in het oosten zien we langzaam de vluchtelingenstroom veranderen. De rijke en opgeleide mensen hebben als eerste hun kans gegrepen om te vluchten waarmee de armere en lichamelijk zwakkere mensen achterbleven. Maar nu de oorlog vordert en de bombardementen toenemen zijn ook zij noodgedwongen te gaan. Elke dag verbaas ik me over de staat waarin mensen aankomen. Hoe ze deze loodzware reis afleggen terwijl hun conditie dat eigenlijk niet toelaat en wat hen extra kwetsbaar maakt. Elke dag zie ik mensen verminkt door de oorlog, zowel lichamelijk als geestelijk, uitgeput en emotioneel gebroken, de zorgen zijn van hun gezichten af te lezen. Verwond of verlamd zijn ze soms de gehele reis gedragen door vrienden of familieleden. Ik herinner me de man met een enorme stellage pinnen rondom zijn been, in Syrië al 5 keer geopereerd en nu met een externe fixatie toch gevlucht. In z’n eentje op zijn krukken strompelt hij voort. Of de vrouw die net bevallen is en met haar 28 dagen oude baby’tje de overtocht waagt. Nog maar net op de wereld en al bestempeld met de titel ‘vluchteling’. Geen thuis of veilige omgeving waar het in kan opgroeien. Ik herinner me de broers waarvan één met een dwarslaesie met vier enorme doorligwonden. Twee keer per dag verschoonde zijn broer zijn wonden maar ondanks dat was het afgestorven weefsel al duidelijk zichtbaar. Of de man met een cardiale voorgeschiedenis van meerdere bypasses en in een lichamelijke conditie die medisch gezien onverantwoord was om te reizen. Tijdens een wandeling van 500 meter werd dit bevestigd door de 3 angina pectoris aanvallen waarbij hij bijna in elkaar zakte, grijpend naar z’n hart. Ik denk aan de moeder met haar drie jonge kinderen, vermoeid en terneergeslagen binnenkomend in onze medische shelter. Het oudste meisje is emotieloos. Ik probeer haar op te vrolijken maar krijg amper respons. Na enig navragen blijkt dat ze de laatste dagen amper geslapen of normaal gegeten hebben, waarna het meisje gisteren was flauwgevallen. Geen geld meer voor een bootticket naar Athene maar ook niet meer voor voedsel. Op weg naar Zweden, waar hun vader een paar maanden geleden naar toe is vertrokken. Hij zou hun voorgaan, in de hoop asiel en werk te krijgen om vervolgens geld te sturen zodat zij later over konden komen. Één van de vele mannen die zijn gezin voorging. En tevens één van de vele mannen die wij Nederlanders vaak met argusogen aankeken. Argwanend omdat wij denken dat zij hun gezinnen in de steek lieten, hun eigen hachje wilden redden, onze banen zouden inpikken en zelfs onze vrouwen zouden verkrachten. Wat een vooroordelen over deze toestroom van mannen naar Europa waren er wel allemaal niet. Terwijl het eigenlijk deze mannen zijn die moedig en sterk zijn omdat ze de grote verantwoording van hun familie op hun schouders dragen. Zij die als eerste deze loodzware reis afleggen om te kijken of de rest van de familie dit later ook kan doen. De armste gezinnen verzamelen hun geld om zo de sterkste van de familie te laten gaan, degene die de meeste kans heeft Europa te halen, een leven op te bouwen om vervolgens te proberen de familie te herenigen. Zij die ook wel moesten vluchten omdat ze anders gedwongen werden mee te vechten in deze strijd tussen twee kwaden. Al die mannen zitten nu in Europa, waarschijnlijk met pijn in hun hart omdat ze hun families hebben achtergelaten, niet wetend of ze veilig zijn of de overtocht halen, afwachtend wanneer en of ze herenigd zullen worden. Vandaag ontmoete ik Abdulwahab, een 21 jarige Afgaan. Hij viel me op omdat hij verlegen vanuit een hoek me stond aan te kijken, twijfelend of hij een gesprek aan zou gaan. Met m’n handen in mijn zakken van mijn warme winterjas kijk ik terug waarna hij op me afstapt. In de paar woorden Engels die hij spreekt probeert hij me iets uit te leggen maar ik begrijp hem niet en zoek een vertaler. ‘Ik ben m’n spullen verloren en heb geen geld meer. Kan ik ergens eten krijgen?’, vraagt hij. Ik observeer hem van top tot teen en zie dat hij inderdaad niet veel kleren draagt tegen

Irene den Heijer heeft in het najaar van 2015 medische hulp geboden aan vluchtelingen in Lesbos. Hieronder een bijzonder verhaal over de reis van een Afghaanse vluchteling. Oktober is een extreem drukke maand qua aankomsten op Lesbos (135.000 totaal). De kampen zijn overvol. In het kamp “Moria” werken we van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat om medische zorg te bieden. Tijdens een van onze diensten ontmoeten we een jonge Afghaanse man van begin 20. Hij helpt ons twee dagen lang als tolk voor de patiënten. Helaas zijn tolken schaars en de vluchtelingen spreken vaak niet of nauwelijks Engels. Zonder mogelijkheden om te communiceren kom je niet ver tijdens een medisch consult. We zijn dus uitermate dankbaar wanneer een vluchteling die goed Engels spreekt zijn hulp aanbiedt. De jonge man is iets meer dan twee weken geleden uit Afghanistan vertrokken. Er heerst oorlog in het gebied waar hij woont en het is er niet veilig. Zijn familie heeft geld bij elkaar gespaard om alleen hem naar Europa te kunnen laten gaan. Zijn ouders zijn nog in Afghanistan. Hij vertelt over zijn reis. Hij heeft een vliegtuig genomen van Afghanistan naar Iran en van daar is hij met de bus door Turkije gereisd. In Turkije moest hij drie dagen wachten op een plek in een bootje naar Lesbos. Met zo’n 50 personen (mannen, vrouwen en kinderen) zaten ze uiteindelijk in een rubberen boot. Hij moest de boot zelf besturen, hoewel hij nog nooit had gevaren. Bij vertrek had de smokkelaar gevraagd wie er kon varen. Iedereen had elkaar verbaasd aangekeken. “Gaat er dan niemand mee om te sturen?” Hij voer achter de andere bootjes aan en in de verte kon hij Lesbos zien liggen zo vertelt de jonge Afghaan. Halverwege de tocht liep de boot vol met water. De mannen deden hun schoenen uit om te hozen. Toen viel plots de motor uit en iedereen raakte in paniek. Gelukkig kregen ze de motor toch weer aan de praat en kwam iedereen veilig aan wal. Zij hebben meer geluk gehad dan het groeiende aantal slachtoffers van de scheepsrampen (meer dan 3600 in 2015) die de overtocht naar Europa nooit hebben gehaald afgelopen jaar, onder wie veel kleine kinderen en baby’s. Onze vertaler wil naar Nederland, daar heeft hij een oom en tante wonen. Trots zegt hij “Dank je wel” en “Tot ziens”. Dit heeft hij van zijn oom geleerd. Hij laat foto’s zien van zijn nichtjes op de hei.  Zelf is hij goed gekleed en zijn haar is netjes geknipt. “Ik ga nu naar Europa, dus ik moet er netjes uitzien”, zegt hij. De kleding heeft hij overigens in het kamp gekregen, want alles wat hij had was nat geworden in de zee. Zijn tas is hij kwijt. Hij moest deze overboord gooien toen er water in de boot liep. Ik kan zien dat hij blij is om ons te helpen. Hij straalt als hij met de elektronische meter de bloeddruk mag meten bij patiënten. “Als ik nog geen ticket had voor de boot naar Athene zou ik langer blijven om jullie te helpen”, zegt hij. Aan het eind van de dag zetten we onze nieuwe vriend af bij de haven waar de veerboot naar Athene gaat. We geven ons telefoonnummer aan hem, voor het geval hij (medische) hulp nodig heeft onderweg of in Nederland. Net voor de grote storm vertrekt hij van het eiland. Een maand later ben ik terug in Nederland en weer aan het werk in een totaal andere omgeving. Plotseling krijg ik een telefoontje. Het duurt even voordat ik doorheb wie ik aan de lijn heb. Het is onze jonge Afghaanse helper die me belt om te laten weten dat alles goed met hem gaat. Hij is bij zijn oom en tante hier in Nederland. De rest van zijn reis door Europa was zwaar maar hij is in orde. Ik ben blij van hem te horen en ik ben dankbaar voor de hulp die hij ons zo onzelfzuchtig heeft geboden. Ik hoop dat hij dezelfde barmhartigheid in Nederland zal ontvangen. UNHCR

Dokters van de Wereld lanceert vandaag de Zorgbus, een mobiele kliniek die hulp zal bieden aan ongedocumenteerde migranten in Nederland.

In Griekenland bieden we medische en psychosociale hulp aan kinderen, zwangere vrouwen, ouderen en vluchtelingen.

In Griekenland bieden we medische en psychosociale hulp aan kinderen, zwangere vrouwen, ouderen en vluchtelingen.

Bij binnenkomst lijkt het alsof je een dorp binnenrijdt. Het dorp bestaat uit twee enorme barakken omgeven door modder en loopplanken. Daartussen bevinden zich 2200 mensen. Sommigen komen net aan, met een plastic zak of weekendkoffertje. Sommige zijn er al langer, hangend op het terrein terwijl ze koffie drinken uit plastic bekertjes.

In Griekenland bieden we medische en psychosociale hulp aan kinderen, zwangere vrouwen, ouderen en vluchtelingen.

In Griekenland bieden we medische en psychosociale hulp aan kinderen, zwangere vrouwen, ouderen en vluchtelingen.