Zorgcafé Venlo: al een halfjaar wegwijzer voor nieuwkomers in de stad

Zes maanden geleden opende het Zorgcafé van Dokters van de Wereld in Venlo voor het eerst de deuren. Sindsdien is het uitgegroeid tot een vertrouwde plek waar mensen iedere woensdag terechtkunnen met vragen over hun gezondheid, advies over het Nederlandse zorgsysteem of gewoon voor een luisterend oor. ‘Wij helpen mensen op weg en vergroten hun zelfredzaamheid.’

Het Zorgcafé in Venlo is een inititatief van de gemeente Venlo en lokale hulporganisatie Refugee Team. ‘Zij zagen dat maatschappelijk begeleiders en coaches overspoeld werden met zorgvragen van statushouders’, vertelt coördinator Myrthe Jeuken. 

In Venlo wonen bijna 2.000 statushouders, van wie velen te maken hebben met psychische klachten of traumagerelateerde problemen. 'Als je nieuw bent in Nederland, het zorgsysteem nog niet kent en de taal nog leert, is het niet gek dat je vastloopt. Wij helpen mensen de weg te vinden en vergroten zo hun zelfredzaamheid.’ 

Naar mensen tóe

Elke woensdag staat het team van psychosociaal ondersteuners en cultuurmediators klaar in de wachtruimte van Refugee Team. Deze locatie is bewust gekozen, vertelt Myrthe. ‘Mensen komen hier al voor taallessen of afspraken. In de wachtruimte stappen wij actief op hen af, vertellen we wie we zijn en wat we kunnen betekenen. Vaak ontstaat er dan snel een gesprek en horen we welke vragen of zorgen er leven.’

De cultuurmediators spreken meerdere talen – Arabisch, Turks, Farsi – en binnenkort sluit ook een psychiater in opleiding uit Saoedi-Arabië aan. Deze culturele en taalkundige brug zorgt ervoor dat bezoekers zich sneller veilig voelen om hun verhaal te delen. ‘Soms stelt iemand direct een vraag, soms op een later moment. Vertrouwen opbouwen kost tijd. Doordat we hier wekelijks aanwezig zijn, worden we steeds meer een vertrouwd gezicht. Dat verlaagt de drempel voor mensen om naar ons toe te komen.’

Meer tijd, meer begrip

Waar een huisarts vaak maar tien minuten heeft, neemt het team van het Zorgcafé de tijd. ‘We zitten soms een half uur of langer met iemand, in hun eigen taal, met een vrijwilliger die hun achtergrond begrijpt. Daardoor voelen mensen zich echt gehoord en begrepen.’ 

Uit een lopend onderzoek onder bezoekers blijkt dat zij na een bezoek aan het Zorgcafé vaak beter weten wat hun vervolgstappen zijn – iets wat na een regulier zorgcontact lang niet altijd zo duidelijk is. ‘Dat is ontzettend belangrijk: dat mensen de handvatten krijgen om zelf verder te kunnen.’

Een voorbeeld dat Myrthe bijbleef: een man kwam met een aanmaning van zijn zorgverzekeraar, maar begreep de brieven niet. ‘We hebben alles samen uitgeplozen. Er was geen cultuurmediator die zijn taal sprak, dus met handen en voeten -  en zelfs tekeningen - heb ik uitgelegd wat er aan de hand was. Het kostte veel tijd, maar nu weet hij wat hij de volgende keer moet doen. Het dagelijks leven van de mensen die hier komen is vaak één grote puzzel. Als wij kunnen helpen een stukje daarvan op te lossen, geeft dat hopelijk ook moed voor andere dingen in hun leven.’

Groei en vooruitkijken

In een half jaar tijd is het Zorgcafé een vaste waarde geworden voor statushouders in Venlo én een betrouwbare partner voor andere organisaties, zoals Healthcare for Internationals. Myrthe: ‘Dit is een huisartsenpraktijk bij het ziekenhuis die zorg biedt in diverse talen, zoals Arabisch. Wij werken nauw samen en verwijzen regelmatig bezoekers naar hen door.’

Naast het wekelijkse inloopspreekuur organiseert het Zorgcafé ook maandelijkse themabijeenkomsten, bijvoorbeeld over de zorgverzekering, de huisarts of gezondheid in de zomer - onderwerpen die gekozen worden op basis van vragen uit de praktijk.

De komende tijd breidt Dokters van de Wereld het aanbod in de regio verder uit. ‘We starten binnenkort met een tweede inloopspreekuur op een nieuwe locatie en gaan ook aan de slag in de gemeente Peel en Maas. Zo bereiken we meer mensen en kunnen we nog beter inspelen op zorgvragen.’