De Tweede Kamer debatteert over of de huisarts voortaan de abortuspil mag voorschrijven en over het afschaffen van de verplichte bedenktijd bij abortus. ‘Dit zijn belangrijke stappen voor het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen. Maar de politiek moet verder gaan door anticonceptie toegankelijk maken via het basispakket. Zo kunnen vrouwen ongewenste zwangerschappen voorkomen en worden álle vrouwen baas in eigen buik’, aldus Jasper Kuipers, directeur van de internationale mensenrechtenbeweging Dokters van de Wereld.

'Abortus uit het strafrecht'

Om vrouwen keuzevrijheid te geven over het afbreken en het voorkomen van een zwangerschap moeten alle vormen van anticonceptie via het basispakket van de zorgverzekering worden vergoed. Anticonceptie wordt momenteel alleen vergoed bij meisjes en jonge vrouwen tot en met 20 jaar. Jasper Kuipers: ‘Een spiraaltje kost tussen de 50 en 150 euro en de pil kost ongeveer tien euro per maand. Vrouwen zijn pas echt baas in eigen buik als kosten niet langer een factor zijn in het kiezen voor anticonceptie, en vrouwen de vrije keuze hebben tussen verschillende vormen van anticonceptie.’

Het initiatiefwetsvoorstel Afbreking Zwangerschap' van GroenLinks en de PvdA voegt een uitzondering toe aan het wetboek van strafrecht, waarbij huisartsen (onder voorwaarden) de abortuspil mogen verstrekken. De abortuspil is een medicamenteuze manier om tot negen weken een zwangerschap af te breken. Dokters van de Wereld juicht het initiatiefwetsvoorstel toe. ‘Wij staan voor de keuzevrijheid van vrouwen als het gaat om anticonceptie en abortus. Maar meer principieel vinden wij dat het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen een medische aangelegenheid is. Door dat te blijven regelen via het strafrecht, blijft de wet uitstralen dat het afbreken van zwangerschap – in welk stadium dan ook – in wezen een ernstig misdrijf is. Dat is stigmatiserend voor vrouwen en artsen’, aldus Kuipers.

Abortuspil via de huisarts

Woensdagochtend 9 februari debatteert de Tweede Kamer over de vraag of huisartsen de abortuspil moeten kunnen voorschrijven. Hiervoor zijn goede redenen. Allereerst is huisartsenzorg de meest vertrouwde en laagdrempelige vorm van zorg die vrouwen hebben en 57 procent van de consulten over de mogelijke afbreking van een zwangerschap begint al bij de huisarts (bron: Jaarrapportage 2016 van de Wet afbreking zwangerschap 2018, p. 32 – tabel D). Bovendien vindt 53 procent van de zwangerschapsafbrekingen plaats in de eerste zeven weken (bron: Jaarrapportage 2016 van de Wet afbreking zwangerschap 2018, p. 21). Die vrouwen hadden dus bij de huisarts kunnen blijven voor de abortuspil in plaats van te moeten worden doorverwezen naar een abortuskliniek. Verder is de abortuspil voor veel vrouwen veel minder belastend dan abortus in een later stadium via (zuig)curettage. ‘Dat maakt snelle en laagdrempelige toegang van de abortuspil via de huisarts des te belangrijker’, aldus Kuipers.

Update - 10 februari 2022

De Tweede Kamer heeft met ruim tweederde meerderheid gestemd vóór de afschaffing van de verplichte bedenktijd voor vrouwen bij abortus. Het is nog niet bekend wanneer de Tweede Kamer gaat stemmen of de huisarts voortaan de abortuspil mag voorschrijven.

Update - 15 maart 2022

Vandaag heeft de Tweede Kamer ook met een ruime meerderheid vóór het initiatiefwetsvoorstel gestemd dat de huisarts voortaan de abortuspil mag voorschrijven.