Begin oktober is een team van twee artsen, een verpleegkundige, een psycholoog en een maatschappelijk werker naar Griekenland gevlogen om als vrijwilliger het Griekse team op Lesbos te versterken in de hulpverlening aan bootvluchtelingen. Hierbij een verslag Erik Prins (maatschappelijk werker) en Irene den Heijer (arts).
Op maandagavond 5 oktober kwamen we aan op het eiland Lesbos, waar we de volgende ochtend werden geconfronteerd met de realiteit. Voor ons huis meerde een bootje met vluchtelingen aan, maar gelukkig kwam iedereen heelhuids van boord. Zij konden hierna vertrekken naar één van de twee registratiekampen.
Kara Tepe is overwegend voor Syriërs. De registratie van deze groep vluchtelingen gebeurt hier voordat ze met de veerdienst naar Athene mogen doorreizen. In kamp Moria dienen alle andere etnische groeperingen zich te registreren. De grootste groep komt uit Afghanistan. Vrijwilligers lopen er rond om de wachtende menigte van informatie, water, eten en tijdverdrijf te voorzien. Het wachten op registratie kan verschillen van een dag of drie tot een week. Dit houdt in dat mensen soms lang in een rij staan en liggen vanwege angst om hun plek te verliezen.
20151015_152707In Moria staan drie artsenposten van Dokters van de Wereld, verdeeld over het kamp. Kara Tepe is wat kleiner, waardoor daar maar één post staat. Mensen met klachten kunnen aankloppen voor een medisch consult. De posten bij de registratiepunten in Moria zijn minder toegankelijk dan die daarbuiten. Toegang tot het registratiegedeelte is namelijk beperkt tot degenen die op dat moment aan de beurt zijn voor het registratieproces. Onze artsen en verpleegkundige zien per shift gemiddeld 50 patiënten per post. De klachten verschillen van flauwte en uitdroging tot patiënten met chronische ziektes als COPD en diabetes. Regelmatig hebben mensen geen medicatie meer waardoor hun klachten verergerd zijn.
Bij de psychosociale hulppost van Dokters van de Wereld staan alleenreizende minderjarige vluchtelingen centraal. Deze groep jongeren wordt voor ongeveer een week in een beschermde omgeving opgevangen voordat ze naar Athene door kunnen reizen. In de hoofdstad kunnen de jongeren tot hun 18e jaar in opvanghuizen wonen, alvorens ze asiel kunnen aanvragen. Het merendeel van de jongeren vertrekt echter al na een aantal dagen op eigen houtje om door te reizen naar hun land van bestemming. In het kamp richten onze psycholoog en maatschappelijk werker zich voornamelijk op de dagelijkse activiteiten van deze groep jongeren. Ze hebben een programma ontwikkeld voor psychosociale begeleiding, maar door het gebrek aan vertalers is dit programma lastig uit te voeren. Ondertussen proberen ze met hun eigen kennis van de Arabische taal de jongeren uit Syrië Engels te leren.
foto 1We merken als team dat er chaos heerst in en rondom Moria. De autoriteiten veranderen regelmatig de registratieprocedures en dat draagt niet bij aan de gemoedstoestand van de vluchtelingen. Het verblijf is onaangenaam en ze willen het liefst zo snel mogelijk doorreizen. Een kort gesprekje en een begripvolle houding helpt vaak al om de mensen een beetje gerust te stellen. Inmiddels worden er 24 uur per dag vluchtelingen geregistreerd, omdat de stroom vluchtelingen onophoudelijk aankomt.
De situatie maakt indruk op ons, maar het lukt ook om er met professionele blik naar te kijken. We praten met elkaar over wat we zien en meemaken. Het belangrijkste is dat we handelen naar de vraag van het moment en daarin doen we wat we kunnen.
