Traumachirurg Daphne van Embden reisde onlangs voor het eerst als vrijwilliger af naar ons partnerziekenhuis in Tanzania. Ze trainde collega’s, opereerde patiënten en fungeerde als klankbord. Daphne blikt terug op deze ervaring: “Veel botbreuken worden niet geopereerd.”
Waarom wilde je mee naar Tanzania?
“Ik heb dit altijd al willen doen. Als student al, maar de kans had zich nog niet voorgedaan. Toen ik werd gevraagd mee te gaan, heb ik meteen ‘ja’ gezegd. Dokters van de Wereld werkt nauw samen met Global Surgery Amsterdam en het Haydom Hospital. Na het handboek over hoe je brandwonden met beperkte middelen kunt behandelen, zijn we nu bezig met een handboek voor botbreuken. Bij de gezamenlijke studie over heupbreuken was ik al betrokken. Toch was het belangrijk dat ik voor dit nieuwe handboek zelf ging ondervinden wat mijn collega’s in een laag-inkomensland wél en niet hebben.”
Wat viel je op aan de traumachirurgie in Tanzania?
“Bij gebroken botten heb je allerlei materialen nodig. Denk aan schroeven, plaatjes, pennen en hulpmiddelen bij het zetten. Omdat veel van deze materialen ontbreken, worden veel botbreuken niet geopereerd. Maar als een heupbreuk onbehandeld blijft, kan de patiënt vaak nooit meer lopen en zelfs komen te overlijden. Samen met orthopeed dokter Juma heb ik operaties van breuken gedaan om samen te ontdekken welke operaties wel en niet goed mogelijk zijn. Verder hadden ze ook gedoneerde materialen die ze nog niet gebruikten, omdat niemand er ervaring mee had. Daar kon ik ze bij helpen.
Ook is het opvallend dat veel mensen met botbreuken pas maanden na het ongeluk naar het ziekenhuis worden gebracht. Ze zijn meestal eerst naar een traditionele genezer gegaan. Maar een botbreuk moet je eigenlijk binnen twee of drie weken behandelen, niet pas na drie maanden. Veel patiënten herstellen daardoor niet volledig, terwijl het vaak jonge mensen zijn die voor inkomen moeten zorgen. Dat is schrijnend om te zien.”
Wat is je het meest bijgebleven?
“Met bewondering heb ik gezien hoe onze collega’s daar met beperkte middelen het best mogelijke voor hun patiënten weten te bereiken. Oók toen er na een ernstig busongeluk vijftien patiënten vrijwel tegelijk binnenkwamen. Iedereen bleef rustig, ging gestructureerd aan de slag en deed precies wat nodig was. Zónder alle protocollen die wij in Nederland hebben. Dat was bijzonder.
Samenwerken met orthopeed dokter Juma blijft mij ook bij. Waar ik altijd snel even advies kan inwinnen bij vakgenoten, staat hij er elke dag alleen voor. Hij vond het heel fijn met mij te kunnen overleggen bij complexe gevallen. Hij appt me nog steeds af en toe om even te sparren.”
