Sven de Vries en Joop de Vries, coördinatoren van Dokters van de Wereld, zijn in Sierra Leone. Ze onderzoeken daar de status van een aantal ziekenhuizen waar ze in 2013 hebben gewerkt en of er dit jaar opnieuw een missie mogelijk is."Nu de piek van de ebola-uitbraak achter ons ligt worden de gevolgen langzaam duidelijk: de angst voor ebola heeft een verlammende uitwerking op de hele samenleving in Sierra Leone. Ziekenhuizen sloten hun deuren en operaties werden soms meer dan een jaar niet uitgevoerd vanwege het risico op besmetting. Hierdoor zijn naast de vele duizenden ebola-slachtoffers ook veel mensen omgekomen als gevolg van het uitblijven van ‘essentiële chirurgie’, zoals bijvoorbeeld bij een blindedarmontsteking. Zelfs nu er weer volledig toegang is tot zorg, mijden veel mensen het ziekenhuis uit angst voor besmetting. Nu het reizen naar en door Sierra Leone weer enigszins mogelijk is door het deels opheffen van de restricties, en de ziekenhuizen hun operatiekamers weer hebben geopend, zijn wij (medisch coördinatoren van Dokters van de Wereld), afgereisd naar Sierra Leone. We gaan hier de huidige situatie in kaart brengen.
Onderweg
Bij aankomst op het vliegveld in Lungi werden we meteen geconfronteerd met de eerste preventieve maatregel die Sierra Leone heeft ingevoerd om een nieuwe grote ebola-uitbraak te voorkomen. Zonder uitzondering was iedere reiziger verplicht de handen te desinfecteren alvorens de luchthaven te betreden. Ook tijdens onze reis van Lungi naar Makeni gold deze preventieve maatregel. Zo waren er op meerdere punten controleposten waarbij het verplicht is je handen te desinfecteren en je lichaamstemperatuur te laten meten (koorts kan duiden op ebola). Ook werden er vragen gesteld over onze algehele gezondheidstoestand en het doel van onze reis. Preventie en vroegtijdig signaleren van besmetting is momenteel topprioriteit.
Kleine fouten, grote gevolgen
De ziekenhuizen die wij bezochten in Makeni en Masanga zijn heel bewust bezig met preventie van besmetting. Ondanks dat de piek van ebola voorbij is, houden zij de maatregelen strikt in stand: niet alleen ter preventie van ebola maar ook om andere infectierisico’s buiten de ziekenhuismuren te houden. Eén van deze preventieve maatregelen die op grote schaal wordt toegepast is ‘triage’ (voorselectie). Patiënten die zich aanmelden bij het ziekenhuis worden voor de ingang opgevangen in een speciale triagetent, waar ze worden gescreend op ebola (opmeten temperatuur en laboratoriumtesten). Als men vermoedt dat er sprake is van ebola en/of een andere besmettelijke ziekte, wordt de patiënt direct in isolatie geplaatst en wordt er bloed afgenomen. Als uit deze bloedtest blijkt dat de patiënt besmet is met ebola, wordt hij of zij door het ebola-behandelcentrum in een speciaal geprepareerde ambulance opgehaald en naar het behandelcentrum gebracht, waar de verdere behandeling zal plaatsvinden. “Kleine fouten kunnen grote gevolgen hebben. Het hoeft maar één keer te gebeuren dat een verpleegkundige niet herkent dat een patiënt ebola heeft en er kunnen nieuwe mensen besmet raken. Waakzaamheid is daarom essentieel ," zegt de directeur van het ziekenhuis in Makeni. Het is duidelijk dat er zeer grote stappen zijn gemaakt in de bestrijding van ebola. Ziekenhuizen zijn weer open, operaties worden weer gedaan en het sociale leven komt weer op gang. Men is waakzaam en er worden renovatiewerkzaamheden uitgevoerd, waardoor het hopelijk nog dit jaar mogelijk wordt om de Operatie Glimlach missies van Dokters van de Wereld te hervatten. Training van lokale artsen en verpleegkundigen staat hierbij centraal. De Ziekenhuizen, hun medewerkers en patiënten zien ons in ieder geval graag komen."
