Voor onverzekerde mensen, zoals ongedocumenteerde vluchtelingen en daklozen, is het vaak moeilijk om de medische hulp te krijgen die ze nodig hebben. Om hen daarbij te helpen rijdt Dokters van de Wereld rond met de Zorgbus waarin spreekuur wordt aangeboden bij locaties in Amsterdam en Den Haag. De spreekuren worden verzorgd door artsen die zich vrijwillig inzetten voor Dokters van de Wereld. Zoals Pieter Staarink, hij werkt als arts op de spoedeisende hulp in het OLVG ziekenhuis in Amsterdam en is sinds anderhalf jaar medisch vrijwilliger bij Dokters van de Wereld. Hij vertelt ons over zijn werk bij de Zorgbus.
Als een cliënt met een klacht naar het spreekuur in de Zorgbus komt, probeert de arts ervoor te zorgen dat deze persoon de juiste medische hulp krijgt. Vaak betekent dat doorverwijzen naar een huisarts of specialist. Geen eenvoudige klus, zo blijkt uit onderstaand verhaal van Pieter.
Enige tijd geleden kwam op een ochtend een jonge man op het spreekuur. Hij had een pijnlijk probleem en dringend hulp nodig. Pieter: “De penis van de jongen was dubbelgeklapt tijdens de seks, daardoor stond hij krom en er zat een zwelling op. Hij moest door een uroloog gezien worden.” Pieter belde met een specialist van de polikliniek urologie in OLVG locatie Oost en legde het probleem uit. “De cliënt kon meteen naar het spoedspreekuur komen”, vertelt Pieter. “Ik dacht goed geregeld”.
Weggestuurd
Diezelfde dag moest Pieter ’s avonds werken op de spoedeisende hulp in OLVG locatie West, de andere kant van de stad dus. “Ik hoorde rond 21.00 uur de verpleging praten over een man die bij de balie stond met een penisschacht-ruptuur. Hij was doorverwezen vanuit de Kruispost op de Wallen. Het zal toch niet…, dacht ik. Wel dus. Even later zag ik de jongen over de spoedafdeling lopen. Het was inmiddels laat op de avond.” Wat bleek? De man was inderdaad die ochtend om 10.30 uur aangekomen bij de poli urologie in OLVG in Amsterdam Oost. Daar werd hij echter weggestuurd omdat hij niet verzekerd was. Pieter: “Waarschijnlijk hebben ze het niet nagevraagd bij de uroloog die ik gesproken had.” Vervolgens is de man naar de Kruispost op de Wallen gestuurd, een huisartsenpraktijk met een inloopspreekuur voor onverzekerden. Daar heeft een huisarts hem doorverwezen naar spoedeisende hulp, waar Pieter hem dus weer tegenkwam.
Inefficiënt
“Uiteindelijk is hij bij de spoedeisende hulp op een zorgtaxi gezet naar de poli urologie in OLVG Oost”, vertelt Pieter. “Die arme man is dus 12 uur lang bezig geweest om door dezelfde dokter waar ik hem naar had doorverwezen, gezien te worden in hetzelfde ziekenhuis. Gewoon omdat hij niet door het systeem heen kwam. Dat vind ik zo schrijnend. Voor hem èn voor het zorgsysteem. Zo onnodig en inefficiënt en het kost ook nog eens veel geld. Dit verhaal illustreert hoe moeilijk ons werk bij Dokters van de Wereld kan zijn.”
Hoe zit het nou eigenlijk?
Mensen hebben altijd recht op medisch noodzakelijke hulp in Nederland. Ook als ze onverzekerd zijn of geen verblijfsvergunning hebben. Maar niet elke medische klacht is spoedeisend en juist daar wordt het ingewikkeld. Want wat doe je als je een hoge bloeddruk hebt of diabetes en geen huisarts? Daar probeert Dokters van de Wereld bij te helpen. Pieter legt uit: “Huisartsen in Amsterdam zitten bijna allemaal vol, zelfs voor verzekerde personen. Zorg voor onverzekerde mensen is ingewikkeld en kost tijd, daar zit een huisarts niet altijd op te wachten. Ook specialisten zijn terughoudend. Het kost tijd en geld, ook al kunnen ze de geleverde zorg wel declareren. Dokters van de Wereld probeert mensen met een medische klacht duurzame toegang tot het zorgsysteem te geven. Dat is onze waarde, vind ik.”