Traumachirurg Daphne van Embden reisde onlangs voor het eerst als vrijwilliger af naar ons partnerziekenhuis in Tanzania. Ze trainde collega’s, opereerde patiënten en fungeerde als klankbord voor de lokale chirurg. Daphne blikt terug op deze ervaring: 'Veel botbreuken worden in Tanzania niet geopereerd.'

Handbroek botbreuken

'Dokters van de Wereld werkt al jaren nauw samen met het chirurgische team van Global Surgery Amsterdam, waar ik onderdeel van uitmaak, en het Haydom Hospital in Tanzania. Samen met Dokters van de Wereld maken wij voor het 'Haydom' een handboek voor de behandeling van botbreuken. Daarvoor was het belangrijk dat ik zelf ging ondervinden wat mijn collega’s in een laag-inkomensland wél en niet hebben.

Bij gebroken botten heb je allerlei materialen nodig. Denk aan schroeven, plaatjes, pennen en hulpmiddelen bij het zetten. Omdat veel van deze materialen ontbreken in Tanzania, worden veel botbreuken niet geopereerd. Maar als een heupbreuk onbehandeld blijft, kan de patiënt vaak nooit meer lopen en zelfs komen te overlijden. Samen met de Tanzaniaanse orthopeed dokter Juma opereerde ik meerdere breuken om samen te ontdekken welke operaties wel en niet goed mogelijk zijn. 

Roeien met de riemen

Het viel me op dat veel mensen met botbreuken pas maanden na het ongeluk naar het ziekenhuis worden gebracht. Ze zijn meestal eerst naar een traditionele genezer gegaan. Maar een botbreuk moet je eigenlijk binnen twee of drie weken behandelen, niet pas na drie maanden. Veel patiënten herstellen daardoor niet volledig, terwijl het vaak jonge mensen zijn die voor inkomen moeten zorgen. Dat is schrijnend om te zien.

Met bewondering zag ik hoe onze Tanzaniaanse collega’s met beperkte middelen het best mogelijke voor hun patiënten weten te bereiken. Oók toen er na een ernstig busongeluk vijftien patiënten vrijwel tegelijk binnenkwamen. Iedereen bleef rustig, ging gestructureerd aan de slag en deed precies wat nodig was. Zónder alle protocollen die wij in Nederland hebben. Dat was bijzonder, net als de samenwerking met orthopeed Juma. Waar ik altijd snel even advies kan inwinnen bij vakgenoten, staat hij er elke dag alleen voor. Hij vond het fijn met mij te kunnen overleggen bij complexe gevallen, en appt me af en toe nog steeds om even te sparren.'