Zorgarmoede betekent dat mensen met een lager inkomen minder toegang hebben tot zorg. De inkomensverschillen in Nederland worden steeds groter, en daarmee groeit ook het verschil in gezondheid. Steeds meer mensen mijden zorg omdat ze het niet kunnen betalen. Hierdoor wordt de kloof tussen mensen die goede zorg kunnen krijgen en degenen die dat niet doen steeds groter.

De rijkste Nederlanders leven gemiddeld negen jaar langer en gezonder dan mensen in armoede. Onderzoek toont zelfs aan dat de behandeling van ernstige ziekten, zoals kanker, vaak afhangt van inkomen, opleiding en afkomst. Kortom: armoede maakt ziek.

Deze groeiende gezondheidskloof is een schrijnend voorbeeld van ongelijkheid in Nederland. Zonder ingrijpen ontstaat er een harde tweedeling tussen wie zich goede zorg kan permitteren en wie niet.

Mensen met een laag inkomen en chronische ziekten worden het zwaarst getroffen door zorgarmoede. Zij moeten vaak zorg mijden of zorgkosten spreiden door geldgebrek, of kunnen zich geen gezonde leefstijl of advies daarover veroorloven. Gezondheidsarmoede treft niet alleen mensen met een beperkt budget, maar ook mensen die door taalbarrières, een klein sociaal netwerk, een laag opleidingsniveau, levensomstandigheden of zorgverzekering minder toegang hebben tot zorg.

Dokters van de Wereld ziet de gevolgen van zorgbeleid direct terug in de praktijk. Wanneer het kabinet bezuinigt op zorgprogramma’s, raken steeds meer mensen in de knel en wordt onze hulp onmisbaarder. Dit merken we aan de groeiende toestroom van patiënten in onze spreekkamers. Wij komen in actie waar de overheid tekortschiet.

Hoewel het regeerakkoord van Kabinet Schoof stelt dat het voorkomen van ziektes een prioriteit blijft ("voorkomen is beter dan genezen"), blijkt uit de Miljoenennota 2025 dat er juist bezuinigd zal worden op publieke gezondheidszorg en preventie.

Gezondheidsexperts ontwikkelden de afgelopen jaren allerlei maatregelen om gezondheidsverschillen te verkleinen en ongelijke toegang tot zorg tegen te gaan. In postcodegebieden met een lage sociaaleconomische status (SES) worden bijvoorbeeld extra middelen ingezet om een gezonde levensstijl te bevorderen en krijgen huisartsen meer tijd per patiënt vergoed. Ook zijn er programma’s die zich specifiek richten op mentale gezondheidszorg en seksuele en reproductieve voorlichting voor mensen in kwetsbare posities.

Deze overheidsprogramma’s zijn cruciaal om te voorkomen dat de gezondheidskloof groter wordt. Omdat het nieuwe kabinet juist op dit soort programma’s wil bezuinigen, vrezen wij dat zorgarmoede verder zal toenemen door de plannen.

Ja, het verlagen of afschaffen van het eigen risico kan zeker helpen om zorgarmoede te verminderen. Het eigen risico vormt een financiële drempel die maakt dat veel mensen, vooral chronisch zieken, zorg mijden of uitstellen.

Tegelijkertijd zien we echter dat de zorgpremie zal worden verhoogd en er dus financiële drempels tot zorg blijven bestaan. Daarom vinden wij het cruciaal om niet alleen de financiële drempels weg te nemen, maar ook te investeren in preventieprogramma's en goede voorlichting over gezond leven. Op deze manier creëren we niet alleen gelijke toegang tot zorg, maar zorgen we ook voor gelijke kansen voor mensen met verschillende gezondheidsvaardigheden.

Dokters van de Wereld zet zich in om zorgmedewerkers en cliënten te mobiliseren tegen bezuinigingen in de zorg. We roepen organisaties in de zorg, de politiek en andere betrokkenen op om onze oproep te steunen en te blijven investeren in gezondheid en preventie. Jij kunt helpen door onze petitie te ondertekenen en te delen.