Mensen met een kleine portemonnee

Al vóór de hoge inflatie in 2022 was bijna de helft van de Nederlanders financieel kwetsbaar. Daardoor gaan zeker 1,5 miljoen Nederlanders niet of nauwelijks naar de tandarts met ontstekingen en ernstige pijnklachten tot gevolg. Mensen mijden zorg vanwege het eigen risico. Ook is anticonceptie voor eigen rekening voor vrouwen vanaf 21 jaar. Ruim een kwart van de vrouwen met een laag inkomen wil liever een andere vorm van anticonceptie gebruiken, maar doet dat niet vanwege de kosten.

Nieuwkomers

Nederlanders hebben gemiddeld vijf keer per jaar contact met hun huisarts. Voor nieuwkomers (asielzoekers en vluchtelingen) is een bezoek aan de huisarts, of zelfs een telefonisch consult, helemaal niet zo vanzelfsprekend. Daar kwamen in 2022 65 duizend Oekraïense vluchtelingen bij. Nieuwkomers spreken de taal niet of weten niet waar ze kunnen aankloppen, maar hebben wel zorg nodig. Sinds de gratis inzet van tolken in 2012 is stopgezet, worden tolken veel minder ingezet in de zorg. In Amsterdam en Nijmegen hebben wij Zorgcafés waar nieuwkomers in hun eigen taal vragen kunnen stellen en hun verhalen en problemen voorleggen aan vrijwillige cultuurcoaches en medische professionals. Of het nu gaat om hun lichamelijke of geestelijke gezondheid of om wegwijs te worden gemaakt in het Nederlandse zorgsysteem. De Zorgbussen en Zorgcafés vormen een toegangsportaal naar verdere hulpverlening in het reguliere systeem.

Ongedocumenteerde mensen

In Nederland leven naar schatting tussen de 23.000 en 58.000 mensen die geen geldige verblijfspapieren (meer) hebben. Een aantal weet de weg in de maatschappij goed te vinden. Zij doen bijvoorbeeld zwart werk en hebben een stabiele woonsituatie. Er zijn echter ook mensen die niet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Zij leven noodgedwongen op straat of zwerven van opvanglocatie naar opvanglocatie. Vaak kunnen ze om verschillende redenen niet terug naar hun land van herkomst. Bij vluchtelingen zonder geldige verblijfspapieren maar ook bij andere migranten kan sprake zijn van traumatische ervaringen, opgedaan in het land van herkomst of tijdens hun reis naar Europa. Hoewel veel ongedocumenteerden veerkrachtig zijn, brengt deze kwetsbaarheid risico's met zich mee voor hun gezondheid.

Toegang tot gezondheidszorg is een internationaal erkend mensenrecht dat ook bij wet in Nederland is vastgelegd. Voor mensen zonder verblijfspapieren blijkt het in de praktijk echter lastig om zonder bemiddeling medische zorg te krijgen. Wij helpen deze mensen in onze Zorgbussen, onze Zorgcafés, via spreekuren en een telefonische helpdesk. Het doel is hun zelfredzaamheid binnen de Nederlandse gezondheidszorg te vergroten.