Tienduizenden mensen wachten in Nederland op een behandeling in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Het ontbreekt aan overbruggingshulp voor de meeste mensen die wachten. Daardoor kan hun mentale welzijn verder verslechteren, met soms dramatische gevolgen. Wat doet Dokters van de Wereld om deze situatie te verbeteren?
Sinds vorig jaar zetten we ons is voor een betere toegang tot de GGZ. Hierbij laten we ons voeden door getuigenissen en ervaringen vanuit onze eigen hulpverlening, in dit geval de psychosociale ondersteuning. Een belangrijk speerpunt in onze inzet rond GGZ is het agenderen van het belang van overbruggingshulp aan mensen die op de wachtlijst staan. De problematiek rond GGZ is complex en vergt structurele veranderingen die pas op de lange termijn impact zullen hebben op de lange wachttijden. Overbruggingshulp is daarbij een concreet en praktisch middel dat op korte termijn verlichting kan brengen. Dankzij deze overbruggingshulp hebben mensen al tijdens het wachten op GGZ toegang tot psychosociale ondersteuning, waardoor zij leren om te gaan met mentale stressfactoren en kunnen zij voorkomen dat hun mentale klachten verergeren.
Wat we hebben gedaan
In september 2021 hebben we met een brief de vaste kamercommissie VWS opgeroepen om prioriteit te geven aan hulp aan wachtenden op GGZ. In dat kader hebben we verschillende verhalen van wachtenden verzameld en gebundeld in onze uitgave Even Geduld AUB. Deze persoonlijke verhalen geven mensen die wachten op GGZ een gezicht en tonen het belang aan overbruggingshulp. Daarnaast schreven we een position paper waarin we uitleggen wat onze concrete aanbevelingen zijn om problemen in de GGZ te adresseren. Aan de hand van deze punten hebben wij ook bijgedragen aan vragen die door leden van de Tweede Kamer in mei zijn gesteld aan de minister Helder voor Langdurige Zorg en Sport (en verantwoordelijk voor de GGZ) over wachtlijsten in de GGZ.
Wat we hebben we bereikt
Begin dit jaar heeft minister Helder haar steun uitgesproken voor verschillende vormen van wachttijdbegeleiding (overbruggingshulp) die worden aangeboden aan mensen die op de wachtlijst voor de GGZ staan. Afgelopen mei heeft minister Helder ook toegezegd in gesprek te gaan met gemeenten en verzekeraars om overbruggingshulp actiever aan te bieden.
Waar we mee verder gaan
Onder verantwoordelijkheid van staatsecretaris Van Ooijen (bij VWS verantwoordelijk voor preventie en maatschappelijke opvang) wordt een plan van aanpak Mentale Weerbaarheid opgesteld wat in juni met de Tweede Kamer zal worden gedeeld. Dit plan van aanpak wordt ontwikkeld in samenspraak met GGZ-instellingen en expertise-organisaties als Trimbos en Pharos, en stelt preventie van GGZ-problematiek centraal. Dokters van de Wereld is in gesprek met VWS, Trimbos en Pharos om te kijken waar wij kunnen bijdragen aan dit plan van aanpak en welke concrete voorstellen uit onze werkpraktijk aansluiten op dit beleidskader. Denk aan de toeleiding naar zorg voor groepen in kwetsbare posities in onze Zorgcafés en overbruggingshulp.
Steun ons werk
Zolang mensen wachten op behandeling in de GGZ bieden wij overbruggingshulp aan mensen in een zeer kwetsbare positie. Mensen zonder thuis, netwerk of verblijfspapieren. Zo helpen we hen het hoofd boven water te houden totdat hun behandeling daadwerkelijk start. Ook blijven we de noodzaak voor overbruggingshulp agenderen bij de politiek en beleidsmakers. Help je mee?
