Iedereen moet toegang hebben tot veilige abortuszorg. Helaas is dit nog steeds niet voor alle vrouwen het geval, ook niet in Nederland. Per jaar sterven 39.000 vrouwen wereldwijd aan de gevolgen van een onveilige abortus. Op de internationale Veilige Abortusdag vragen we extra aandacht voor de obstakels die zij nog steeds tegenkomen. 'Ze kon haar verhaal met niemand delen.'
Duizenden euro's
Hoewel abortus in Nederland is toegestaan, ervaren veel vrouwen nog steeds drempels in de toegang tot de zorg die ze nodig hebben. Dit beperkt reproductieve rechten en het zelfbeschikkingsrecht. Daarnaast kan beperkte toegang tot veilige abortus ervoor zorgen dat mensen kiezen voor onveilige methoden, met alle risico's van dien. Bijna de helft (45%) van alle abortussen wereldwijd wordt nog steeds onveilig uitgevoerd (bron: WHO). Daarom pleit Dokters van de Wereld voor universele toegang tot veilige abortuszorg en het wegnemen van barrières. Tot die tijd bieden wij persoonlijke ondersteuning en begeleiding aan vrouwen die met drempels tot abortuszorg te maken hebben.
Julia Tankink, arts bij het programma Seksuele en Reproductieve Gezondheidszorg van Dokters van de Wereld, vertelt: ‘Bijna wekelijks krijgen we vrouwen met vragen over ongewenste zwangerschap in onze spreekkamer. Vaak weten ze niet waar ze terecht kunnen voor hulp, of wat hun rechten en mogelijkheden zijn. Hun toegang tot (abortus)zorg wordt vaak belemmerd door kosten, juridische regels of taalbarrières. Voor vrouwen zonder verblijfsstatus is het vinden van zorg vaak extra moeilijk. Zij moeten de kosten van een abortus in Nederland zelf betalen, wat kan oplopen tot honderden, soms zelfs duizenden euro’s.’
Beperkte rechten
De wettelijke rechten van deze vrouwen zijn in Nederland zeer beperkt. ‘Abortuszorg valt in Nederland onder het strafrecht en wordt niet vergoed via de zorgverzekering, maar via de Wet Langdurige Zorg. Hierdoor moeten vrouwen zonder Nederlandse zorgverzekering de kosten zelf dragen.’ Naast financiële drempels speelt ook taal een rol: sommige klinieken helpen alleen vrouwen die Nederlands of Engels spreken. ‘Dit is voor veel vrouwen een groot obstakel. Daarnaast zijn vrouwen zonder verblijfsstatus vaak bang voor contact met instanties en autoriteiten als ze zich melden bij zorgverleners.'
Abortus uit het strafrecht
Dokters van de Wereld pleit voor toegankelijke zorg voor iedereen, waarbij de barrières voor toegang tot anticonceptie en abortuszorg voor iedereen in Nederland worden weggenomen. Dit vereist dat abortus wordt erkend als zorg en uit het Wetboek van Strafrecht wordt gehaald. Daarom zetten wij ons in om abortuszorg te decriminaliseren.
Meer weten?
Geleiding naar veilige zorg
Door deze drempels is Dokters van de Wereld voor veel vrouwen het laatste redmiddel, vertelt Julia. ‘Vaak hebben ze al meerdere klinieken gebeld voordat ze bij ons komen. Hier vinden ze een veilige plek waar ze zonder oordeel hun verhaal kwijt kunnen. We bieden betrouwbare informatie en geleiden hen zo nodig naar veilige abortuszorg. We bieden ook nazorg, zoals psychosociale hulp of anticonceptie. Soms spelen er achter een ongewenste zwangerschap ook andere problemen, zoals armoede, trauma, uitbuiting of geweld. Wij kijken altijd naar het hele verhaal en helpen waar we kunnen.’
Dankbaar
Julia herinnert zich een voorbeeld dat veel indruk op haar maakte. ‘Een vrouw uit Suriname kwam naar ons spreekuur. Ze was ongewenst zwanger, alleen in Nederland, zonder geld of netwerk. Haar eenzaamheid was schrijnend; ze kon haar verhaal met niemand delen. Ze was wanhopig en wist niet wat ze moest doen. Wij konden haar doorverwijzen naar een kliniek begeleiden in het vinden van financiële bijstand. We bleven in contact en boden nazorg na de abortus. Ze was enorm opgelucht en dankbaar.’
Geef voor veilige abortuszorg
Met jouw hulp kunnen we zorg verlenen aan mensen die uitgesloten worden van abortuszorg.
