Als het kunstgebit van de dakloze Dolf (52) uit Haarlem kapot gaat, kan hij geen reparatie betalen. Jarenlang loopt hij rond met fikse pijn. Hij kan zelfs niet meer normaal eten. Dan wordt hij geholpen door Dokters van de Wereld. 'Zij boden hulp die niemand anders mij kon geven.'
Zwarte tanden
Al zijn halve leven heeft Dolf een slecht gebit. ‘Toen ik begin dertig was, kreeg ik de wolf in mijn tanden*. Mijn gebit kleurde langzaam zwart. Daar liep ik een tijdlang mee rond, totdat alles getrokken moest worden. Daar was ik niet voor verzekerd. Voor elke tand die ik wilde laten trekken, moest ik apart betalen.’
Niet lang daarna kreeg hij zijn eerste kunstgebit. ‘Dat kostte me toen 400 euro. Eigenlijk was het meer, maar ik ben een beetje gematst.’ Toen had hij dat geld nog. Nu zou hij dat niet meer kunnen betalen. Sinds een halfjaar is Dolf dakloos. Ook zit hij in de schulden. ‘Mijn ex had een ander en zette me uit huis. Een andere betaalbare woning kon ik niet vinden. Zo belandde ik op straat. Dat terwijl ik gewoon een salaris verdien. Ik maak schoon voor de woningbouw. Ik kom elke dag in allerlei wooncomplexen terwijl ik zelf op straat woon. Ironisch hè?’
Wonen in de auto
Dolf staat nu op een wachtlijst voor een woning. In de tussentijd woont hij in zijn auto.’ In een daklozenopvang wil hij niet wonen. ‘Daar zitten veel junks, daar wil ik niet tussen zitten. Bovendien word je niet in elke opvang even fijn behandeld. En ik ben een buitenmens. Ik moet altijd bezig zijn. Stilzitten tussen vier muren is niks voor mij.’
Een paar jaar geleden brak zijn kunstgebit in tweeën. ‘Hij was al een paar keer gescheurd. In de gevangenis, waar ik een paar maanden vastzat omdat ik mijn verkeersboetes niet kon betalen, is hij toen geplakt. Maar op een gegeven moment ging hij weer stuk. Ik heb de boel toen zelf proberen te repareren met secondelijm. Daarna is het nog een paar keer gebroken en elke keer heb ik het zelf weer bij elkaar geplakt. Het werkte niet, maar ik moest toch wat. Geld voor de tandarts had ik niet.’
Elke dag pijn
Zo blijft Donovan maandenlang rondlopen met zijn kapotte kunstgebit. ‘De harde randjes schuurden tegen mijn gehemelte. Ik had elke dag onwijs veel pijn. Ik kon niet fatsoenlijk eten, want dan brak het weer. Mijn tandvlees was er ook heel erg aan toe. Ook mijn kiezen waren half verrot, waardoor ik niet meer goed kon malen.’
Zo’n twee maanden geleden kwam daar eindelijk verandering in. ‘Iemand vertelde mij dat er een busje zou komen met gratis tandartsen. Zo kwam ik bij Dokters van de Wereld terecht.’ Het ‘busje’ waar Dolf zich meldt, is de Mondzorgkaravaan. Hiermee reist Dokters van de Wereld door het hele land. Mensen die zelf geen mondzorg kunnen betalen, worden hier gratis geholpen met een controle, eenvoudige behandeling of doorverwijzing voor een eveneens gratis behandeling als er meer werk aan de winkel is, zoals in het geval van Dolf.
Nieuw kunstgebit
‘De tandartsen in de mondzorgbus moesten lachen toen ze mijn aan elkaar geplakte kunstgebit zagen. Zoiets hadden ze nog nooit gezien. Hij was echt aan vervanging toe en kon niet meer worden gemaakt. Ik kon een afspraak maken met een tandtechnicus. Die heeft een nieuw kunstgebit voor mij gemaakt – ook helemaal gratis.’ Dolf heeft zijn nieuwe gebit nu ongeveer een maand. ‘Ik kan nu eindelijk weer normaal eten’, vertelt hij blij. ‘En ik kan weer lachen.’ ‘Ik heb nog wel last van buikklachten. Mijn maag moet nog wennen aan dat ik weer normaal kan eten. Daar zal ik nog wel even last van houden.’ Ook aan zijn nieuwe tanden moet Dolf nog een beetje wennen. ‘Sinds ik ‘m heb, heb ik al zes keer op mijn tong gebeten. Eerder deed ik dat nooit. Maar het is een goed teken, denk ik dan maar. Ik heb tenminste weer tanden waarmee ik kan bijten’, zegt hij lachend.
Eindelijk mazzel
Voor daklozen is het heel belangrijk dat Dokters van de Wereld bestaat, zegt Dolf. ‘Ik ben echt blij met ze. De dames die mij geholpen hebben, waren echt met mij begaan. Dat heb ik toen ik daar in de tandartsstoel zat ook tegen hen gezegd. Zonder hun hulp, had ik nog steeds met een kapot kunstgebit rondgelopen. Zij boden mij hulp die niemand anders mij kon geven. Het is natuurlijk jammer dat het nodig is in een land als Nederland. Maar nu heb ik eindelijk een keertje mazzel gehad in m’n leven. Zo zie ik het echt.’
Als Dolf nog eens problemen heeft met zijn kunstgebit, kan hij altijd terugkomen. ‘Ik ga in ieder geval niet meer zelf plakken. Dat lesje heb ik wel geleerd.’ Hij lacht. ‘Geen secondelijm meer voor mij – daar beginnen we niet meer aan!’
* De uitdrukking ‘de wolf in je tanden’ werd vooral vroeger vaak gebruikt. Het verwijst naar tandproblemen die onopgemerkt ontwikkelen en uiteindelijk ernstige schade kunnen veroorzaken.
Steun ons werk
Ieder mens moet naar de tandarts of dokter kunnen. Helaas is dit voor veel mensen niet vanzelfsprekend. Dokters van de Wereld staat voor hen klaar, in Nederland en wereldwijd. Wil jij helpen? Met jouw donatie maken we samen het verschil!