Soepel draait ze de grote Zorgbus in een krappe parkeerplek op de Haagse Hooftskade. Margriet Onland (74) draait er haar hand niet voor om. Al zes jaar werkt ze als chauffeur voor Dokters van de Wereld. Later, als de arts in de bus het spreekuur draait, vertelt Margriet vanachter het stuur over haar vrijwilligerswerk.
Tussen wal en schip
"Een mens raakt niet voor niets op drift, is mijn stellige overtuiging. Bovendien, wat zou je zelf doen als je geen nagel hebt om je achterste te krabben? Ik vind het schaamteloos hoe we in Nederland omgaan met ongedocumenteerde mensen, mensen die op niets anders hoopten dan ergens een veilige plek te vinden."
Voor haar pensioen werkte Margriet als loopbaanadviseur bij het UWV, vertelt ze. "Ook daar kreeg ik te maken met mensen die tussen wal en schip vallen of uit de bureaucratie waren geslingerd. Daar voel ik compassie voor. Het is ongelooflijk dat mensen aan zoveel regels moeten voldoen om simpelweg te kunnen bestaan."
Tijdens het interview komt er een vrouw aanlopen die zorg nodig heeft. Margriet begeleidt haar naar het Wereldhuis (zie tekst verderop, red.) tegenover de bus, waar ze met een kop koffie comfortabel kan wachten tot ze aan de beurt is. Wanneer ze terugkomt klopt Margriet even trots op "haar" bus.
Gastvrouw van de Zorgbus
"Ik had de Zorgbus al vaker zien staan in mijn wijk en eens een praatje aangeknoopt met een van de artsen. Die vertelde dat de bus er was voor mensen zonder papieren: mensen die wel medische zorg nodig hebben, maar dat niet of nauwelijks krijgen in ons land. Na mijn pensioen wilde ik al snel weer aan de slag, maar wel in een baan met een maatschappelijk en relevant doel." Ze lacht. "En liefst een met een praktische insteek, want met mensen praten en ze coachen; dat had ik beroepshalve al genoeg gedaan."
"Oh, dat is die organisatie van die leuke bus bij mij in de straat!", dacht ze toen ze online op de vacature van chauffeur bij Dokters van de Wereld stuitte. Een functie die haar op het lijf geschreven was. Gingen vrienden verhuizen of moest er een camper bestuurd worden tijdens een groepsvakantie? Margriet wierp zich altijd al op als bestuurder. "Ik geniet gewoon van het rijden in bussen, verheven boven alle kleine auto’s om me heen."
De Zorgbus is een medische post op wielen en staat meerdere keren in de week in grote steden als Amsterdam, Den Haag, Eindhoven of Nijmegen: steden waar veel ongedocumenteerde mensen wonen. Daar staat de bus geparkeerd op plekken waar deze mensen veel komen, zoals buurthuizen, kerken of zoals vandaag buiten het Wereldhuis in Den Haag. Als gastvrouw verwelkomt Margriet de patiënten en houdt in de gaten wie er het eerst aan de beurt is.
Voorbeelden uit de praktijk
"Het mooie is, vrijwel iedere patiënt stapt na een spreekuur blij en opgelucht uit de bus. Zoals de man met diabetes, die iedere week langskwam om zijn bloedsuiker op te meten. Doordat hij zijn – vaak verlopen – medicatie niet op tijd in nam, schommelden zijn waardes. Hij voelde zich zwak, had last van stemmingswisselingen. De arts van Dokters van de Wereld regelde een vast contactpersoon die hem iedere dag zijn medicatie zou aanreiken. Daarna ging het zo’n stuk beter met hem, dat vind ik prachtig om te zien."
Toch maakt ze ook andere situaties mee. Zoals de patiënt met hartritmestoornissen die zo'n lage bloeddruk had dat er direct een ambulance moest komen. Of die keer dat ze met de bus bij een opvang stond voor Oekraïense vluchtelingen en de kinderen allemaal rode plekken op hun lijf hadden. "Het bleek Rode Hond, een infectieziekte die in Nederland niet zo vaak voorkomt. De arts op de bus was verbijsterd. 'Ik heb het ooit gezien in een theorieboek, maar nog nooit in de praktijk', zei hij."
Het spreekuur is afgelopen. Margriet sluit de elektriciteit en de computer af en rijdt de bus weer terug naar de standplaats in Amsterdam. Volgende week heeft ze zich weer ingeschreven voor een rit. "Ik voel me het meest voldaan als we het lekker druk hebben gehad. Dan weet ik dat we die dag flink wat mensen vooruit hebben geholpen."
Over onze Zorgbussen
Sinds 2016 zet Dokters van de Wereld Zorgbussen in om ongedocumenteerde mensen te helpen met lichamelijke en psychische klachten. Het idee van de Zorgbussen werkt: we zijn mobiel, verlenen zorg aan mensen in kwetsbare posities én we vallen op. Dat laatste helpt met het zichtbaar maken van het probleem. Daarom hebben we onze Zorgbussen uitgebreid met speciale Mondzorgkaravanen en kochten we in 2022 een nieuwe Zorgbus waarmee we onder meer seksuele en reproductieve zorg verlenen. In deze Zorgbus kunnen vrouwen die zich in een kwetsbare positie begeven terecht voor vrijwel alle vormen van anticonceptie, soatests en uitstrijkjes.
Word ook chauffeur!
Dokters van de Wereld is op zoek naar chauffeurs voor onze verschillende Zorgbussen. Kom jij ons team van chauffeurs versterken? Solliciteer naar de functie en dan zien we je hopelijk snel! Wil je eerst nog wat meer informatie? Neem dan gerust contact met ons op.
