“Wij geven zorg die er écht toe doet”

Geen huisarts, verzekering of geld. Dat zijn in het kort de redenen waarom veel vrouwen in Nederland moeilijk aan anticonceptie kunnen komen. 'Terwijl hun situatie vaak zo kwetsbaar is, dat zij een zwangerschap logischerwijs willen voorkomen', vertelt gynaecoloog Patricia Doelitzsch, vrijwilliger bij Dokters van de Wereld.

Onoverkomelijke bedragen

‘Als wij geen anticonceptie zouden verstrekken, zouden er veel meer onbedoelde zwangerschappen plaatsvinden. Daar ben ik van overtuigd. Ongedocumenteerde vrouwen komen moeilijk aan anticonceptie: zij hebben geen huisarts, kunnen geen verzekering afsluiten, weten niet waar ze terechtkunnen voor hulp en kunnen vaak nauwelijks rondkomen. Bij Dokters van de Wereld kunnen zij kosteloos terecht voor anticonceptie.'

Patricia Doelitzsch (54) is gynaecoloog en werkt sinds een jaar als vrijwilliger bij Dokters van de Wereld. Daar draait ze spreekuren voor vrouwen zonder papieren die gynaecologische klachten hebben. Het verstrekken en plaatsen van anticonceptie is een belangrijk onderdeel in de zorg die Dokters van de Wereld biedt. Patricia: 'Ongedocumenteerde vrouwen hebben vaak geen geld om anticonceptie te betalen. Zonder papieren vind je in Nederland moeilijk werk of werk je vaak zwart, als huishoudelijke hulp bijvoorbeeld. Je kunt je voorstellen dat 150 euro voor het zetten van een spiraaltje dan een onoverkomelijk groot bedrag is.'

Kwetsbaar voor misbruik

Zelfs de reis naar het spreekuur vormt vaak al een financieel obstakel, benadrukt Patricia. Zo zag ze onlangs een patiënt uit Lelystad die na een miskraam bloedverlies bleef houden. Het was essentieel dat ze werd nagekeken, toch had de vrouw in kwestie geen geld om naar het spreekuur in Amsterdam te reizen. ‘Dokters van de Wereld heeft de reis toen voor haar betaald.'

Ze merkt dat het vaak even duurt voordat ze het vertrouwen van haar patiënten heeft gewonnen. 'Pas dan hoor ik verhalen hoe vrouwen driehoog achter een kamertje delen met drie anderen, maar wel tweeduizend euro aan huur moeten betalen. Hoe zij gedwongen worden om seks te hebben met hun huisbaas, in ruil voor gratis huisvesting. Dat er vrouwen zijn die in een gewelddadige relatie blijven hangen, omdat ze volkomen afhankelijk zijn van hun partner.'

Er zijn mensen die willens en wetens misbruik maken van de kwetsbare positie waarin deze vrouwen zitten, stelt ze vast. Het maakt haar boos. 'Het is dus logisch dat veel patiënten een zwangerschap proberen te voorkomen in deze situatie. De opluchting is dan ook groot als ze horen dat wij hen aan anticonceptie kunnen helpen. En dat geeft mij als arts veel voldoening: zorg geven die er écht toe doet.'