De 30-jarige Naqib is pas achttien als hij Afghanistan ontvlucht. Voor zijn hartproblemen is in zijn door oorlog geteisterde land geen medische hulp. Na jaren van eenzame omzwervingen komt hij terecht in Nederland. Daar komt Dokters van de Wereld op zijn pad. ‘Zij moedigen mij aan om door te gaan.’
Alleen op straat
Naqib's reis voert hem zeven jaar lang door allerlei landen: van Afghanistan naar Pakistan, Iran, Turkije, Griekenland, Macedonië, Servië, Hongarije, Oostenrijk, Duitsland, en uiteindelijk naar Nederland. ‘Het was een zware reis. Ik was alleen, 18 of 19 jaar oud, en ik sliep vaak op straat’, vertelt Naqib in het azc aan de Willinklaan in Amsterdam, waar hij nu zo’n twee jaar woont.
Onderweg lijdt hij aan ernstige gezondheidsproblemen, met name aan zijn hart. ‘Mijn hartklachten begonnen al in Afghanistan, toen ik een jaar of veertien was. Op een dag viel ik neer op de grond en kon ik niet meer overeind komen. De dokter zei dat mijn slagaders verstopt waren. In Afghanistan was echter geen gespecialiseerde zorg of medicatie voor handen. De dichtstbijzijnde specialistische hulp was in Pakistan. ‘Ook hier kreeg ik te horen dat ik hartproblemen heb, maar dat ze niets voor me konden doen. Ik had eigenlijk een operatie nodig, maar die konden ze mij niet geven. Ik kreeg wat medicatie mee die de klachten zou verlichten. Maar dat was alles.’
Hartaanvallen
De jonge Naqib besluit Afghanistan te verlaten, op zoek naar hulp elders. Maar ook in Europa krijgt hij niet de zorg die hij nodig heeft. Ondertussen worden zijn hartproblemen steeds erger. ‘Tijdens mijn reis heb ik meerdere hartaanvallen gehad, maar nergens werd ik geholpen. Ik ben wel door artsen gezien, in Italië, Frankrijk en Duitsland, maar ik kreeg telkens hetzelfde te horen: je moet betalen. Zonder papieren of verzekering kon niemand mij helpen.’
In 2021 komt hij aan in Nederland. Ook hier wijzen medische hulpverleners hem in eerste instantie af omdat hij ongedocumenteerd is. ‘Een arts in het AMC heeft mij wel onderzocht. Die vertelde mij dat ik trombose had in mijn hersenen, maar dat ze mij zonder papieren of geld niet konden opereren. Ik kreeg wel een recept voor medicatie: vier injecties van 300 euro per stuk. Dat kon ik onmogelijk betalen.’
Blind
Dan bereikt Naqib een nieuw dieptepunt. Op een dag wordt hij wakker zonder zicht aan zijn linkeroog. Het blijkt het gevolg van de trombose. Een oogarts vertelt hem dat zijn oog niet meer te redden is. ‘Ik kon het niet geloven. Het voelde alsof al mijn hoop verloren was’, verzucht Naqib. Een week later krijgt hij een brief van het ziekenhuis. ‘Het was een oproep voor een hartoperatie. Eindelijk kon ik worden geopereerd. Maar voor mijn oog was het te laat.’ Naqib zucht. Het laat hem zichtbaar niet koud. ‘Ik vind het zo moeilijk om te zien hoe belangrijk mensen geld vinden. Belangrijker dan een mensenleven of dan iemands gezondheid. Daar kan ik heel verdrietig van worden.'
Hoewel zijn hoop ver is weggezakt, laat Naqib zich toch opereren. De operatie verlicht zijn klachten enigszins, maar nog steeds voelt hij zich niet optimaal. ‘Ik kan nog steeds niet ver lopen en heb vaak last van duizeligheid en ademnood’, legt hij uit. Het meest nog lijdt Naqib aan de ontstekingen in zijn lichaam. ‘Ik heb last van fistels en bloedend tandvlees. Ik moet drie, vier keer per dag mijn ondergoed verwisselen en wordt regelmatig wakker met een kussensloop vol bloed.’ Met zijn hartklachten kan een infectie heel gevaarlijk voor hem zijn. ‘Bovendien bezorgt dit me enorm veel stress. Ook dat is slecht voor mijn hart.’
Oprechte aandacht
Maar dan, een week na zijn operatie, komt Dokters van de Wereld op zijn pad. ‘Ik ontdekte dat hier iedere woensdag medische vrijwilligers zijn. Sindsdien kom ik hier elke week voor advies en hulp. De vrijwilligers helpen mij met van alles: telefoontjes aan artsen, contact met het ziekenhuis, recepten voor medicatie… Ze gaan zelfs met me mee naar het ziekenhuis’, zegt hij dankbaar. ‘In het azc is ook een arts, maar die werkt maar een uur per dag, voor duizend mensen. Voor mijn complexe vragen heeft die geen tijd. De mensen van Dokters van de Wereld geven mij oprechte aandacht. Het hele team kent mij. Ze geven om mij en moedigen me aan om door te gaan. Mijn hartproblemen vormen nog steeds een groot risico voor mijn gezondheid. Maar ik sta er nu tenminste niet meer alleen voor.’
Zijn toekomst blijft onzeker, maar de steun van Dokters van de Wereld maakt dat hij nog durft te hopen. ‘Mijn droom is om gezond te zijn en een normaal leven te leiden’, zegt hij. ‘En om onafhankelijk te zijn. Het is heel fijn dat er zoveel lieve mensen zijn die mij willen helpen, maar het liefst wil ik zelfredzaam zijn en zelf óók andere mensen helpen. Niet langer meer overleven, maar echt léven.’
Steun ons werk
Ieder mens moet naar de tandarts of dokter kunnen. Helaas is dit voor veel mensen niet vanzelfsprekend. Dokters van de Wereld staat voor hen klaar, in Nederland en wereldwijd. Wil jij helpen? Met jouw donatie maken we samen het verschil!
