De winter doorbrengen in een kaal, ongemeubileerd bedrijfspand zonder warme douche en goede hygiëne. Dat wil je niet, en al helemaal niet als je vijf maanden zwanger bent. Toch is dit het lot van de 18-jarige Eritrese Maryam. Samen met 41 andere ongedocumenteerden werd zij in november door de Gemeente Amsterdam uit de bed-bad-broodlocatie gezet en belandde op straat. Dokters van de Wereld bezocht hun ‘nieuwe’ gekraakte onderkomen.

Het is er guur en troosteloos. Behalve met graffiti bekladde grauwe loodsen, een verdwaalde bouwmarkt en een autogarage, heeft het Zeeburgerpad in Amsterdam niks te bieden. Toch is dit sinds begin november het nieuwe onderkomen van een groep uitgeprocedeerde asielzoekers. Ze zijn uit de bed-bad-broodvoorziening gezet vanwege de Dublin-verordening. Gemeente Amsterdam wil namelijk niet langer opvang bieden aan uitgeprocedeerde asielzoekers die niet kunnen of willen meewerken aan legaal verblijf in Nederland, óf aan terugkeer naar het thuisland. Om toch een dak boven het hoofd te hebben in de koude wintermaanden, heeft de groep in het Amsterdamse Zeeburg een pand gekraakt.

Barre leefomstandigheden

Met de Zorgbus, het mobiele spreekuur van Dokters van de Wereld waarmee we wekelijks spreekuren houden voor mensen zonder verblijfspapieren, bezoeken we vandaag het gekraakte onderkomen op het Zeeburgerpad. De locatie waar de groep momenteel bivakkeert is een voormalig winkelpand. Een gebouw opgetrokken uit stalen platen dat prima dienst zou doen als gamma of praxis, maar niet als woonhuis. Bij binnenkomst treffen we een kale, slecht geventileerde ruimte. Op de stoffige vloerbedekking liggen zwaar bevlekte matrassen. Op sommige liggen mensen te slapen, angstig weggedoken onder dekens. Afgezien van een paar klapstoeltjes en een rafelige bank, is het vertrek leeg. Warme douches zijn er niet en er is maar één toilet. Aan privacy ontbreekt het volkomen. Vooral de hygiëne laat te wensen over en de voedselvoorziening is onzeker. Barre levensomstandigheden. De 18-jarige Eritrese Maryam is een van de mensen die we vandaag spreken. Zij is vijf maanden zwanger en op straat gezet. Voor haar en haar ongeboren kind is de situatie in dit gebouw onverantwoord. De omstandigheden kunnen uitmonden in levensbedreigende gezondheidscomplicaties. Een scenario waarin virussen vrij spel krijgen en om zich heen grijpen is reëel. Maryam kwam begin 2017 naar Nederland omdat de situatie in haar geboorteland Eritrea zeer onveilig was. Tot november had ze een redelijk veilig onderkomen in de bed-bad-broodvoorziening. Maar daarna werd ze uit de opvang gezet. Maryam: “Ik durf niet aan de toekomst te denken. Ik leef met de dag en hoop dat ik snel een onderkomen heb voor mijzelf en mijn kindje. Ik voel me totaal niet veilig op het Zeeburgerpad. Ik heb geen privacy, kan niet douchen en straks, als het echt koud wordt, heb ik een probleem.” Hoe lang deze groep nog in dit pand kan blijven is onduidelijk, en waar ze van moeten leven ook. Ze zijn afhankelijk van buurtbewoners en enkele hulporganisaties, die voor eten zorgen. Dokters van de Wereld roept de gemeente Amsterdam en de Rijksoverheid op om hen minimaal van adequate opvang te voorzien. Want wij vinden het niet kunnen om kwetsbare mensen in de kou te laten staan.
Wegens privacy redenen is de naam in dit artikel gefingeerd.