Uitgeprocedeerde asielzoekers in de kou door aanscherping Amsterdams opvangbeleid

De 18-jarige Eritrese Maryam (niet haar echte naam) is vijf maanden zwanger. Sinds ze ruim een week geleden door de Gemeente Amsterdam op straat is gezet, is ze voor al haar levensbehoeften afhankelijk van giften. Maryam is één van de ongedocumenteerden die direct de gevolgen ondervinden van de aanscherping van de Amsterdamse bed-bad-broodregeling (BBB). Hulporganisatie Dokters van de Wereld roept de gemeente Amsterdam en de Rijksoverheid op om mensen niet op straat te laten staan en hen minimaal van adequate opvang te voorzien.

Samen met circa 40 lotgenoten zonder verblijfspapieren heeft Maryam vorige week zondag een onderkomen gekraakt aan het Zeeburgerpad in Amsterdam. Hulpverleners van Dokters van de Wereld bezoeken de groep met hun zorgbus. Adriaan Terwindt, medewerker van De Zorgbus maakt zich zorgen over de leefomstandigheden: “Vooral de hygiëne laat te wensen over en de voedselvoorziening is onzeker. Voor Maryam en haar ongeboren kind kunnen deze ongezonde levensomstandigheden uitmonden in levensbedreigende gezondheidscomplicaties. Een scenario waarin virussen vrij spel krijgen en om zich heen grijpen is reëel.”

Dublin-verordening

Door de aanscherping van de Amsterdamse bed-bad-broodregeling vallen steeds meer mensen buiten de boot. Onder hen bevinden zich onder meer asielzoekers die in Nederland asiel hebben aangevraagd, maar voor wie Nederland niet het eerste land van aankomst is in de Europese Unie. De gemeente geeft daarmee invulling aan de Dublin verordening. Die Europese afspraak bepaalt dat een asielprocedure afgerond moet worden in het land waar het eerste een verzoek is ingediend.

De aanscherping van het toelatingsbeleid is vooral het gevolg van toegenomen druk op de bed-bad-broodvoorziening in Amsterdam.  Afgelopen zomer zouden volgens het stadsbestuur al 76 mensen onterecht van de voorziening gebruik maken. Het gemeentebestuur heeft daarom in juli besloten de regeling strikter te gaan uitvoeren. De mensen die op dat moment onterecht werden opgevangen in Amsterdam hebben drie maanden gekregen om aan hun terugkeer te werken. Die termijn is nu verstreken.

Leefomstandigheden

Voor Maryam betekent dit dat zij en haar lotgenoten een onzekere winter tegemoet zien onder moeilijke omstandigheden. De 40 ongedocumenteerden hebben 400 vierkante meter woonruimte tot hun beschikking en twee toiletten. Hoe lang ze kunnen blijven is onduidelijk en waar ze van moeten leven ook.

Vooralsnog bieden buurtbewoners en enkele hulporganisaties soelaas. Buurtbewoners hebben afgelopen week onder meer voor eten gezorgd. Ook zijn er wat meubels geschonken aan de groep en worden hand- en spandiensten geleverd.

Behalve deze groep bivakkeren al jarenlang enkele honderden personen in Amsterdam in instabiele huisvesting waar de omstandigheden veel te wensen overlaat. Bewoners kampen met forse psychische problematiek en ontruimingen dreigen voortdurend. De Amsterdamse bed-bad-broodvoorziening is overvol, vergelijkbaar met andere steden.

Kort geding

De groep, die zich Unity Group heeft gedoopt, gaat woensdag in gesprek met de eigenaar van het pand. Volgens een woordvoerder van Unity Group bestaat de kans dat die een kort geding aanspant om de mensen uit het pand te krijgen. Dat willen de bewoners voorkomen. Ze willen zelf graag afspraken maken met de eigenaar van het pand om hun verblijf te verlengen.