Het afgelopen jaar meed 1 op de 4 mensen zorg vanwege de kosten van het eigen risico. Dat blijkt uit een peiling onder ruim 30.000 mensen door het televisieprogramma EenVandaag. De peiling bevestigt wat Dokters van de Wereld al langer signaleert: steeds meer mensen zien af van zorg of stellen zorg uit omdat ze het eigen risico niet (meer) kunnen betalen. Met ernstige gezondheidsrisico’s als gevolg.

Onrechtvaardig systeem

Uit de peiling blijkt dat een kwart van de mensen het afgelopen jaar zorg meed omdat ze het eigen risico niet kunnen of willen betalen. De helft van deze mensen geeft aan dat het om dringend nodige zorg ging. Ook geeft een meerderheid van de respondenten (66%) aan dat ze het huidige eigen risicobedrag van 385 euro te hoog vinden.

De uitkomsten laten zien dat voor een grote en groeiende groep het eigen risico een te grote drempel is om zorg te zoeken. Een op de tien mensen kwam het afgelopen jaar in financiële problemen door het eigen risico. Dat is vaker het geval onder mensen met een lager inkomen, of bij chronisch en langdurig zieken.

Dokters van de Wereld vindt dat zorgongelijkheid moet worden tegengegaan door een toegankelijk zorgstelsel, niet door het opwerpen van financiële drempels. Wij vinden het oneerlijk dat mensen met een slechtere gezondheid – denk aan chronisch zieken en mensen met lagere inkomens – veel harder worden getroffen door het eigen risico. Wie zorg mijdt neemt bovendien een onverantwoord risico met de eigen gezondheid. Daardoor is op termijn juist méér en specialistische (duurdere) zorg nodig. Hoe eerder behandelingen plaatsvinden, hoe goedkoper en beheersbaarder deze zijn.

Afschaffing eigen risico

Een meerderheid van de mensen uit de EenVandaag-peiling geeft aan geen voorstander te zijn van afschaffing van het eigen risico, uit angst voor een verhoging van de maandelijkse zorgverzekeringspremie. Zij pleiten voor een verlaging- of het inkomensafhankelijk maken van het eigen risico.

Dokters van de Wereld wil dat het eigen risico wordt afgeschaft en stelt dat afschaffing niet hoeft te leiden tot een verhoogde premie: dat is een politieke keuze. Wij roepen politieke partijen dan ook op met plannen te komen om het eigen risico af te schaffen en tegelijkertijd de zorgpremies te bevriezen. Met een herverdeling van baten en lasten, investeringen en besparingen is dat wel degelijk mogelijk.

Ondanks dat het eigen risico ook voor komend jaar op 385 euro blijft staan, zullen de zorgpremies in 2024 substantieel hoger uitvallen. Om die reden verwacht Dokters van de Wereld dat steeds meer mensen zorg zullen mijden. Daarom verzamelen wij getuigenissen en zijn wij een petitie gestart om de politiek ervan te overtuigen dat het eigen risico een groot probleem is in de toegang tot zorg.